1805 – බීතෝවන් ගේ එක ම ඔපෙරාව වන ෆිඩෙලියෝ ඔස්ට්රියාවේ වියානාවේ දී ප්රථම වරට සජීවී ප්රසංගයක් බවට පත් වෙයි.
1815 – දෙවැනි පැරිස් ගිවිසුම – වෝටර්ලූහි සටනින් පසුව ප්රංශය සහ ඊට සහයෝගය දක්වන රටවල් වන්දි පූර්ණය කරන්නට එකග වෙයි. මේ සමග පුරා වසර 12 ක් තිස්සේ පැවති නැපෝලියානු යුද්ධ අවසානය දකින්නේ ය. Napoleonic Wars හෙවත් නැපෝලියානු යුද්ධ මගින්, යුරෝපය පුරා නැපෝලියන්ගේ අණසක පැතිර පැවති ප්රංශ රාජධානිය ව්යාප්ත කිරීම අරමුණු කර ගැනිණි. ඒ අනුව වෙනත් යුරෝපියානු බලවේගයන් කලාපයෙන් ඉවත්කිරීමට ද අපේක්ෂා කෙරිණි. ප්රංශ විප්ලවයට සමගාමීව හටගත් යුද්ධ සමග නැපෝලියානු යුද්ධ පැවති කාලසීමාව සලකා බලන විට එය වසර 23 ක කාල පරිච්ඡේදයකි.
1945 – නියුරම්බර්ග් නඩු විභාග – නාසි යුධ අපරාධකරුවන් 24 දෙනකුට එරෙහිව නඩු විභාග ජර්මනියේ නියුරම්බර්ග් නගරයේ දී ඇරැඹෙයි. දෙවන ලෝක යුද්ධයෙන් පසුව යුක්තිය ඉටු කිරීමේ අතිශය වැදගත් පියවරක් ලෙස මෙය සලකනු ලැබිණි.
Nuremberg Trials හෙවත් නියුරම්බර්ග් නඩු විභාග ලෙස ප්රකට වූ මෙම නඩු විභාගයන් එකල හැඳින්වූයේ ‘ඉතිහාසයේ ශ්රේෂ්ඨතම නඩු විභාගය‘ (“greatest trial in history‘‘) ලෙස ය. ලොව පුරා මිලියන 6 ක් යුදෙව්වන් ඝාතනය කළ හිට්ලර්ගේ නාසිවාදීන් යුක්තිය හමුවට පැමිණවීම මෙමගින් අපේක්ෂා කෙරිණි. මනුෂ්යත්වයට එරෙහි අපරාධ crimes against humanity සඳහා ලෝක ඉතිහාසයේ නඩු ඇසුණු පළමු අවස්ථාව මෙයයි.
රටවල් 4 ක විනිසුරන් නඩු විභාගයක් සඳහා එක් වූ පළමු අවස්ථාව මෙයයි. සමකාලික පරිවර්තන නඩු විභාග සඳහා යොදා ගැනුණු පළමු අවස්ථාව මෙයයි. “genocide” හෙවත් ‘වර්ග සංහාරය‘ යන යෙදුම ලෝකයේ මුල් වරට භාවිතයට ගැනුණේ ද නියුරම්බර්ග් නඩු විභාගයේදී ය.
මෙම අන්තර්ජාතික අධිකරණය හමුවේ ඉහළ නිලයන් දැරූ නාසි නිලධාරීන් 20 දෙනෙක් පමණ පෙනී සිටි අතර ඔවුන්ගෙන් 12 දෙනෙකු එල්ලා මරා දමන්නට නියම විය.
මේ පිළිබඳ සවිස්තරාත්මක ලිපියක් බලාපොරොත්තු වන්න..
1959 – ළමයාගේ අයිතිවාසිකම් සඳහා වන ප්රකාශනය එක්සත් ජාතීන් ගේ සංවිධානය විසින් පිළිගනු ලබයි. Convention on the Rights of the Child (CRC).
1969 – සුපිරි බ්රසීලියානු පාපන්දු ක්රීඩක පේලේ ඔහු ගේ 1000 වැනි ගෝලය වාර්තා කරයි.
1985 – මයික්රොසොෆ්ට් වින්ඩෝස් 1.0 නිකුත් වෙයි. එය මයික්රොෙසොෆ්ට් සමාගම විසින් හඳුන්වා දුන් පළමු සංස්කරණයයි. එවකට පැවති MS-DOS මෘදුකාංගය සමග සහයෝගීව ග්රැෆික් අන්තර්ගතයන්ට ඉඩ ලබාදුන් මෙය, පරිගණක ක්ෂේත්රයේ සැබෑම විප්ලවයක් සිදු කළේය.
1986 – ලෝක සෞඛ්ය සංවිධානය HIV තුරන් කිරීමේ ප්රථම ගෝලීය උත්සාහය ප්රකාශයට පත් කරයි.