ලෝකයේ වඩාත්ම තිරසාර සංවර්ධිත රාජ්‍යන් අතරේ තෙවන තැන ශ්‍රී ලංකාවට !

නොවැම්බර් 29 වන දින දියත් කළ නව වාර්තාවකට අනුව. ලොව වඩාත්ම තිරසාර සංවර්ධිත රට කියුබාව බවට තොරතුරු අනාවරණය වේ.  මානව විද්‍යාඥවරයෙක් සහ ගත් කතුවරයෙකු වන ආචාර්ය ජේසන් හිකල් විසින් නිර්මානය කර ඇති තිරසාර සංවර්ධන දර්ශකය The Sustainable Development Index (SDI) මේ බව අනාවරණය කරයි.  මෙම දර්ශකය සැකසෙු ලැබෙන්නේ රටක මානව සංවර්ධනය පිළිබදව සැළකිල්ලට ගැනීමෙනි.  ‌මෙම දර්ශක‌යේ ‌‌තෙවන ස්ථානය හිමි වන්‌නේ ශ්‍රී ලංකාවටයි.

රාජ්‍ය්‍යක ආයු අපේක්ෂාව , ස‌ෞඛ්‍යසහ සංවර්ධනය එරට පාරිසරික අධීක්ෂණය, ඒ්ක පුද්ගල කාබන් පිය සටහන ෘථිවියේ ස්වභාවික සීමාවන් ඉක්මවා යන ප්‍රමාණය ආදියද මෙහෙදී ප්‍රධාන වශයෙන් සැළකිල්ලට ගනී,

එහීදී ශක්තිමත් මානව සංවර්ධනයක් සම අඩු පාරිසරික බලපෑමක් ඇති රටවලට ඉහළ අගයක් ලැබේ. නමුත් අඩු ආයු අපේක්ෂාවන් සහ සාක්ෂරතා අනුපාත ඇති රටවල් මෙන්ම පාරිසරික සීමාවන් ඉක්මවා යන රටවල් අවම අගයක් ගනී.

පාකිස්ථාන ආර්ථික විද්‍යාඥ මහබුබ් උල් හක් විසින් සංවර්ධනය කරන ලද මානව සංවර්ධන දර්ශකය (HDI) යාවත්කාලීන කිරීම සඳහා එස්ඩීඅයි නිර්මාණය කරන ලද අතර එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවර්ධන වැඩසටහන විසින් 1990 සිට සිය වාර්ෂික වාර්තා ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා ඒය භාවිතා කරන ලදී.

පෙර පැවති මානව සංවර්ධන දර්ශකය HDI ඒකපුද්ගල ආයු අපේක්ෂාව, අධ්‍යාපනය සහ දළ ජාතික ආදායම සලකා බලන නමුත් බ්‍රිතාන්‍යය සහ එක්සත් ජනපදය වැනි ඉහළ දක්ෂතා දක්වන අයගේ ආර්ථික වර්ධනය හේතුවෙන් සිදුවන පාරිසරික හායනය නොසලකා හරියි.

නමුත් නව දර්ශකය මගින් රාජ්‍යයන් මගින් සිදුවන පාරිසරික බලපෑම් මත ඒ්වා ට ඉහළින් සිටින්නට නොහැකි වේ.

“දේශගුණික විපර්යාස සහ අනෙකුත් පාරිසරික බිඳවැටීම් සඳහා ඇමරිකාව බ්‍රිතාන්‍ය වැනි රටවල් විශාල දායකත්වයක් සපයන අතර, දේශගුණික විපර්යාස දැනටමත් දුප්පත් රටවලට සාගින්න අනුපාතය ඉහළ යාමට අසමාන ලෙස බලපායි,” හිකෙල් පැවසීය.

“මේ අර්ථයෙන් ගත් කල, HDI විසින් පරිසර විද්‍යාවට ආනුභවිකව නොගැලපෙන සහ මූලික ප්‍රතිවිරෝධතාවක් ඇති සංවර්ධන ආකෘතියක් ප්‍රවර්ධනය කරයි: HDI දර්ශකයට අනුව ඉහළ සංවර්ධනයක් අත්කර ගැනීම යනු ලෝකයේ වෙනත් තැනක සංවර්ධනයට තල්ලුවීමයි. විශ්වීය යැයි අදහස් කරන සංවර්ධන දර්ශකයක් සඳහා, එවැනි පරස්පර විරෝධීතාවයක් විස්තර කළ නොහැකිය. ” ඔහු තවදුරටත් පවසයි.

ඒ් අනුව 2018 HDI හි 14 වන ස්ථානයේ සිටින බ්‍රිතාන්‍යය SDI හි 131 වන ස්ථානයට වැටෙන අතර HDI හි 13 වන ස්ථානය වන එක්සත් ජනපදය නව ක්‍රමයට ඇතුළත් රටවල් 163 න් 159 වන ස්ථානයේ සිටී.

“සියලු රටවල් තවමත්“ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින ”බව එස්ඩීඅයි ශ්‍රේණිගත කිරීම්වලින් හෙළි වේ – ඉහළම මට්ටමේ මානව සංවර්ධනයක් ඇති රටවල් තවමත් ඔවුන්ගේ පාරිසරික බලපෑම සැලකිය යුතු ලෙස අඩු කළ යුතු අතර, අවම පාරිසරික බලපෑම් ඇති රටවල් තවමත් ඔවුන්ගේ ක්‍රියාකාරිත්වය සැලකිය යුතු ලෙස වැඩිදියුණු කළ යුතු බව මෙම නව තිරසාර සංවර්ධිත දර්ශකය විසින් පෙන්වා දෙයි.