වවුචර ක්රමයට දෙමාපියන් වෙත නැපි ලබාදෙන්නැයි ඔවුන් කරන ඉල්ලීම දැන් අග්රමාත්ය කාර්යාලය දක්වාම ගොස් තිබේ. ඒ, වරක් පාවිච්චි කර ඉවත දමන නැපි වලට අලුත් බද්දක් පැනවීමේ සූදානමක් ගැන පුවත් මැවීමත් සමග ය. දැන් සනීපාරක්ෂක තුවා වෙනුවෙන් ඇරඹුණු ආකාරයේ සමාජ ව්යාපාරයන් නැපි වෙනුවෙන් ද ඇරඹෙමින් තිබේ. The Nappy Alliance වැනි සංවිධාන ද ඒ වෙනුවෙන් බිහි වෙමින් තිබේ.
එංගලන්තයේ ළමා දරිද්රතාවය පිළිබඳ 2018 වසරේ සාකච්ඡාව ඇරඹුණේ, ආර්තව දුගී බව (පීරියඩ් පවර්ටි) ඉස්මතු වීමත් සමග ය. බීබීසී පුවත් සේවය විසින් පළ කළ එක් විශේෂාංගයක දැක්වුණේ, එංගලන්තයේ වැඩිවිය පැමිණි දැරියන් සේදූ මේස්වල සිට ටොයිලට් පේපර්ස් දක්වා දේවල්, මාසික ඔසප්වීමේදී පාවිච්චි කරන බව ය. ලෝකයේ පළමු වරට සනීපාරක්ෂක තුවා සුබසාධන වැඩපිළිවෙළක් ලෙසට නොමිලේ ලබාදුන්නේ ස්කොට්ලන්තයයි. නමුත් ඔවුන්ට ද ලංකාවට මෙන් මග වැරදිණි. ඔවුන් ලබාදුන්නේ කෘත්රිම සනීපාරක්ෂක තුවායන් ය. ඒවා නැවත නැවතත් පාවිච්චි කළ හැකි නොවිණි. බැහැර කිරීමට නිසි ක්රමවේදයන් ද තිබුණේ නැත.
ලංකාවේ නෙළුම්යාය පදනම (Nelumyaya Foundation) , නැවත නැවතත් පාවිච්චි කළ හැකි පරිසර හිතකාමී සනීපාරක්ෂක තුවා ගැන සාකච්ඡාව ගෙන ආ විට ද දේශපාලනඥයන් විසින් එය කොනකින් පමණක් අල්ලාගත් ආකාරය පෙනිණි. අවසානයේ එය නතර වූයේ කෘත්රිම සනීපාරක්ෂක තුවා සඳහා සෙස් බද්ද ඉවත් කරමින්, ඒවා පාවිච්චිය තවත් දිරි ගන්වමිනි.
වරක් පාවිච්චි කළ හැකි නැපි, වරක් පාවිච්චි කළ හැකි සනීපාරක්ෂක තුවායන්ට සමාන ය. ඒවා අවසානයේ කුණු කඳු බවට පත් ව මිහිමත ගොඩ ගැසෙනු ඇත. නමුත් නැවත නැවතත් පාවිච්චි කළ හැකි විට එය එසේ නොවේ. සෝදා වේලා ගැනීමට කම්මැලි නැතිනම්, එංගලන්තය වැනි සෘතු භේදයක් පවතින රටවල් පවා මේ වෙත යොමුවෙද්දී ලංකාව වැනි සමකාසන්න රටවලට මෙය හොඳින්ම සලකා බැලිය හැකි වනු ඇත.
පරිසරයට ආදරය කරන හෝ, දේශගුණික විපර්යාසය ‘සීරියස්‘ සහ ‘ඇත්ත‘ ප්රශ්නයක් ලෙස දකින රටවල් මේ වන විටත් නැපි සඳහා පරිසර හිතකාමී අමුද්රව්ය යොදාගැනීම ගැන සලකා බලමින් සිටිති. ඒ අනුව විකල්ප ලෙස කපු, උණ, ක්ෂුද්ර තන්තු සහ හෙම්ප් යොදාගැනීමට ඔවුහු අපේක්ෂා කරති. මෙවැනි කර්මාන්තයක් මුලදී ඇරඹීමට තරමක ප්රාග්ධනයක් අවශ්ය වුවද, එහි ලාභය දීර්ඝකාලීන ය.
එංගලන්තයේ සුපිරි වෙළඳසැල්වල රීයූසබල් Bambino Mio හෙවත් උණ යොදාගෙන නිපදවූ නැපියක මිල පවුම් 16 කි. මේ අතර, එක් වරක් භාවිතා කර ඉවත දැමිය හැකි නැපියක මිල වෙළඳපොළෙහි ඉතා අඩු ය. නමුත් දෙමාපියන් රීයූසබල් නැපි වෙත යොමු වුවහොත් එම පවුලට දීර්ඝකාලීනව පවුම් 300-400 අතර මුදලක් ඉතිරි කර ගත හැකිය. ඒ පණිවුඩය ගෙන යන අතරවාරයේම The Real Nappies for London සංවිධානය, කෘත්රිම නැපිවලින් සිදුවන හානිය අවම කර ගැනීම සඳහා ප්රාදේශීය බලධාරී ආයතන 15 ක් සමග වැඩ කරමින් සිටියි. මේ අතර Keep Britain Tidy ලාභ නොලබන සංවිධානය පවසන්නේ වරක් පාවිච්චි කර ඉවත දමන නැපි ප්රතිචක්රීකරණය කිරීම නිසාම, ලන්ඩනයේ කුණු කඳු ගොඩ ගැසී ඇති බවයි. ඒවා ඉවත් කිරීමට වසරකට පවුම් දහස් ගණනක් අවශ්ය කෙරේ.
එක්සත් ජාතීන්ගේ පාරිසරික වැඩසටහනට අනුව, වරක් පාවිච්චි කර ඉවත දමන නැපි, ගෝලීය වශයෙන් ගත් විට ලෝකයේ ප්ලාස්ටික් අපද්රව්යවලට ලොකුම දායකත්වයක් දක්වන සාධකය බවට පත් ව තිබේ. ලබන වසර වන විට මෙම වරක් පාවිච්චි කර ඉවත දමන නැපි කර්මාන්තය ඩොලර් බිලියන 71 ක් දක්වා ඉහළ යාමට නියමිත ය. ඒ දත්තවලින් පෙන්වන්නේ ලෝකයට කොතරම් නැපි අවශ්ය ද යන්නයි. මෙයට වසර 3 කට පෙර එංගලන්තයේ පරිසර ලේකම්වරයා, පාවිච්චි කර විසි කරන නැපි තහනම් කරන බවට ඉඟි කළේය. නමුත් එය හකුළා ගන්නට සිදුවුණේ දස දෙසින් නැග ආ විරෝධයන් හමුවේ ය. ලෝකය එතරමටම දේවල් පාවිච්චි කර ඉන්පසු විසි කර දැමීමට නැඹුරු වී සිටියි. දැන් ඔවුන්ට ඒ වරද නිවැරදි කර ගැනීමට උවමනා ය.
සාමාන්ය දරුවන් පවා ළමා දරිද්රතාවයෙන් බැට කන මේ යුගයේ, කිසිදු දේශපාලන තීන්දු තීරණ ගන්නෙකු විසින් ඔටිසම් වැනි තත්වයන්ගෙන් පෙළෙන දරුවන්ගේ, විශේෂ අවශ්යතා ඇති දරුවන්ගේ අධ්යාපනික අවශ්යතා ගැන කතා කර තිබේද? අප විසින් ඔවුන්ව සහමුලින්ම අමතක කර තිබේ.
ආර්තව දරිද්රතාවය (period poverty) මෙන්ම නැපි දරිද්රතාවය ද ළමා දරිද්රතාවයේ (child poverty) ම අනුලංඝනීය කොටසකි. මේ ගත වන්නේ ලෝකයේ ‘වසංගත යුගය‘යි. අපි දරුවන්ගෙ ඔන්ලයින් අධ්යාපනය ගැන බෙහෙවින් කතා කරමු. නමුත් නෙළුම්යාය පදනමට හමුවූ මේ දරුවන් විශේෂ දක්ෂතා සහිත දරුවන් ය. ඔවුන් මෙසේ උපන්නේ ඔවුන්ගේ කැමැත්තකින් හෝ ඔවුන්ගේ වරදකින් නොවේ. ඔන්ලයින් අධ්යාපනය නොව, මේ දරුවන්ගේ ජීවිතයේ එකම සතුට වන්නේ නැටුම් හෝ සංගීත පන්තියකට ගොස් ඒ කාරුණික ගුරුවරුන් සමග හෝරා කිහිපයක් ගත කරමින් සිය දක්ෂතා ඔප මට්ටම් කර ගැනීමයි. ඉතා ඉඳහිට මේ දරුවෝ මෙසේ සමාජය ඉදිරියට පැමිණ අප හඬවා සැඟව යති. මේ වසංගත සමයේ ඔවුන් කුමක් කරනවා ඇත්ද? ඔවුන් අපට හමුවූයේ ආර්තව දරිද්රතාවය දුරැලීම සඳහා නෙළුම්යාය පදනම විසින් ගත් මුල පිරීමේදී ය. මේ කණ්ඩායමේ දැරියන් ඒ නැවත නැවතත් පාවිච්චි කළ හැකි සනීපාරක්ෂක තුවාවල භාවිතයේ පහසුව ගැන අදත් කතා කරති. මෙම සංකල්පයේ සාර්ථකත්වය පිළිබඳ ඔවුහු නිහඬ සාක්ෂිකරුවෝ ය.
[embedyt] https://www.youtube.com/watch?v=XVvak_DwXUA[/embedyt]
ස්ටෝමි ඩැනියෙල් නමැති අසැබි චිත්රපටවලට රංගනයෙන් එක් වුණු නිළියක සහ ට්රම්ප් අතරේ සමීප සම්බන්ධයක් පැවැති…
මෙම ආයෝජනය මයික්රොසොෆ්ට් විසින් සිය දශක තුනක පමණ ඉතිහාසය තුළ අග්නිදිග ආසියාවේ සිදුවන විශාලතම ආයෝජනය…
ගලවා ගැනීමේ මෙහෙයුම් වෙනුවෙන් පුද්ගලයන් 500ක් යොදවයි.
යුක්රේනය පවසන්නේ, රුසියාව මෙම ප්රහාරය සිදුකිරීම සඳහා බැලිස්ටික් මිසයිලයක් සහ පොකුරු බෝම්බ යොදා ගෙන ඇති බවයි.
වාර්තාව තබන අතරතුර ඇය සෑම පැයකට වරක් මිනිත්තු 5ක විරාමයක් ලබාගෙන ඇති අතර, කෙටි නින්දකට,…
බන්ධනාගාර ගොඩනැඟිලිවලින් විශාල ප්රමාණයක් සහ එහි උස් තාප්පයේ කොටසක් කඩා වැටී ඇති අතර, සිරකරුවන් පලාගොස්…
ගිනිකන්ද පුපුරා යාමත් සමඟ සුන්බුන් මුහුදට වැටී සුනාමියක් ඇති ව තිබේ.
ඉන්දියාව පසුගිය වසරේ පස්වන විශාලතම ආර්ථිකය ලෙස එක්සත් රාජධානිය අභිබවා යන ලදී.
පලස්තීන ජනතාවගේ ඉතිහාසයේ විශාලතම ව්යසනය..
G7 කණ්ඩායමට කැනඩාව, ප්රංශය, ජර්මනිය, ඉතාලිය, ජපානය, බි්රතාන්ය සහ අමෙරිකාව යන රටවල් අයත් වන අතර මෙම…
දින 40ක සටන් විරාමයක් සම්බන්ධයෙන් ඊශ්රායලයේ පාර්ශවයෙන් සුභවාදී ප්රතිචාරයක් පළවීමත් සමඟ එම සැනසිලිදායක තත්ත්වය මොහොතකට…
ගාසා තීරයට මානුෂීය ආධාර වැඩි කිරීම, ප්රාණ ඇපකරුවන් නිදහස් කිරීම සම්බන්ධයෙන් ද එහිදී සාකච්ඡා වී…
මෙම මරණ දණ්ඩනය පැනවීම ජාත්යන්තර විරෝධතාවලට ද හේතු වී ඇති අතර මානවහිමිකම් කණ්ඩායම් මෙය මානව…
මේ මස මුලදී, කෙන්යාවේ කාලගුණ විද්යා දෙපාර්තමේන්තුව අනතුරු අඟවා තිබුණේ, මැයි මාසය දක්වා රටේ විවිධ…
සටහන - නිපුනි ලියනගේ අප්රේල් 29 , ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ): ශීත කළ පීසා වර්ග භාවිතයෙන්…