එසැණ පුවත්

නේපාල – චීන දේශසිමාවට චීන සෙවණැල්ල

නේපාලයේ බටහිර දෙසින් පිහිටි හුම්ලා දිස්ත්‍රික්කයට චීනය අනවසරයෙන් ඇතුළු වී ඇති බවට කරන ලද ප්‍රකාශවලින් පසුව පසුගිය සැප්තැම්බර් මාසයේදී නේපාලය විසින් විශේෂ කමිටුවක් පත් කරන්නට විය. නමුත් නේපාල කත්මන්ඩු හි චීන තානාපති කාර්යාලය මෙවැනි කිසිදු තත්වයක් සිදුවී නොමැති බව ප්‍රතික්ෂේප කරයි.

නේපාලය සහ චීනය අතර මායිම හිමාල කඳුකරය දිගේ කිලෝමීටර 1,400 (සැතපුම් 870) පමණ දුරින් දිව යයි. එය 1960 ගණන්වල මුල් භාගයේදී දෙරට අතර අත්සන් කරන ලද ගිවිසුම් මාලාවක දක්වා ඇත. ඒවා බොහොමයක් දුෂ්කර දුරස්ථ, ළඟා වීමට අපහසු ප්‍රදේශයන්ය. නමුත් භූමියේ, මායිම කිලෝමීටර් වශයෙන් වෙන් කර ඇති කුළුණු දාමයකින් මායිම් කර ඇත.

නේපාල රජය හුම්ලා වෙත කාර්ය සාධක බලකායක් යැවීමට තීරණය කළේ චීන ආක්‍රමණයක් සිදුවිය හැකි බවට වාර්තා වීමෙන් පසුවය. සමහරු කියා සිටියේ චීනය නේපාල දේශ සීමාවේ ගොඩනැගිලි මාලාවක් ඉදිකර ඇති බවයි.

මෙම කාර්යය සාධක බලකාය පොලිසියේ සහ රජයේ නියෝජිතයන්ගෙන් සමන්විත විය.චීන ආරක්ෂක අංශවල නිරීක්ෂණ ක්‍රියාකාරකම් නේපාල දේශ සීමාවේ ලාලුංජොං නම් ස්ථානයක ආගමික කටයුතු සීමා කර ඇති බවට මෙම කණ්ඩායම සොයා ගෙන තිබේ.

හින්දු සහ බෞද්ධ යන දෙඅංශයේම පූජනීය ස්ථානයක් වන මෙම ස්ථානය චීනයේ මායිමට ඔබ්බෙන් පිහිටි කයිලාෂ් කන්දට සමීපව පිහිටා ඇති නිසා මෙම ප්‍රදේශය සාම්ප්‍රදායිකව වන්දනාකරුවන් සඳහා ප්‍රකට ස්ථානයකි.

චීනය නේපාල ගොවීන්ගේ තණබිම් සීමා කර ඇති බව ද ඔවුන් වාර්තාව කරයි. එම ප්‍රදේශයේම, චීනය සිය මායිම් කණුවක් වටා වැටක් ඉදිකරමින් සිටින අතර, දේශසීමාවේ නේපාල පැත්තේ ඇළක් සහ මාර්ගයක් ඉදිකිරීමට උත්සාහ කරන බවද තහවුරු කරගෙන ඇත.

නේපාල ජාතිකයන් දේශසීමා ප්‍රශ්න ගැන කතා කිරීමට බොහෝ විට මැලිකමක් දක්වන බව අදාල විමර්ශන කණ්ඩායමට පෙනී ගියේ ඔවුන්ගෙන් සමහරක් මෙම දේශ සීමාව හරහා චීන වෙලඳපොලවල් වෙත අඛණ්ඩ ගණුදෙනුකාර ස්වභාවයක් පෙන්නුම් කරන නිසාවෙනි. චීන වෙලදපොල ඔවුන්ට ශක්තියක්.

ඓතිහාසිකව, වන්දනාකරුවන් සහ වෙළඳුන් ඇතුළු සමහර නිල නොවන දේශසීමා ගමනාගමනය පැවතිම සිදු වන එක චිනය සිය ආක්ෂාවට තර්ජනයක් ලෙස හදුනාගන්නට ඇත. එනිසා නේපාල දේශ සිමා සම්බන්ධ පවතින ලිහිල් ස්වභාවය පාලනය කිරිමට ඔවුන් උත්සහ දරනු ඇත.

දේශ සීමාවේ චීන පැත්තේ කලාපය ටිබෙටය වන අතර, බෙයිජිං හි මර්දනකාරි පාලන‍යෙන් බේරීමට බොහෝ මිනිසුන් මෙම සිමිවෙන් පලා ගොස් ඇත.

20,000ක් පමණ ටිබෙට් සරණාගතයින් නේපාලයේ ජීවත් වෙති. අනෙක් අය ඉන්දියාවට සහ වෙනත් තැන්වලට සංක්‍රමණය වී තිබේ.

Share

Recent Posts

ඩේවිඩ් කැමරන් දින පහක සංචාරයක් වෙනුවෙන් පවුම් මිලියන 42 ක සුඛෝපභෝගී ජෙට් යානයක් කුලියට ගනියි.

වෙළඳපොලේ ඇති සුඛෝපභෝගී පුද්ගලික ජෙට් එකක් කුලියට ගැනීම සඳහා බදු ගෙවන්නන්ගේ වියදමින් පවුම් ලක්ෂ ගණන්…

33 mins ago

හූති කැරළිකරුවන් ඩ්‍රෝන යානයක් බිම හෙළයි!

සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් පුළුල් විමර්ශනයක් ක්‍රියාත්මකයි.

13 hours ago

ඇන්තනි බ්ලින්කන් සහ ෂී ජින්පිං අතර හමුවක්!

දැනට ලෝකය දැවැන්ත විපර්යාසයකට මුහුණ දෙමින් සිටින අතර ජාත්‍යන්තර තත්ත්වය ද ඉතා සංකීර්ණ වන අතාර,…

16 hours ago

ටික් ටොක් තරුවට මොකද වුණේ?

නැගෙනහිර බෑග්ඩෑඩ්හි පිහිටි ඇගේ නිවස ආසන්නයේදී වෙඩි තබා ඇයව මෙලෙස ඝාතනය කර ඇති බව විදෙස්…

18 hours ago

‘අප්‍රේල් 27 යනු අපි අපේ විලංගු ඉවත් කරන දිනයයි. අපේ ශ්‍රේෂ්ඨ රට පුරා නිදහසේ සීනු නාද විය’ ; දකුණු අප්‍රිකාව 30 වසරක නිදහස සමරයි !

1994 වසරේදී පළමු මැතිවරණයෙන් කලින් තහනම් කරන ලද අප්‍රිකානු ජාතික කොන්ග්‍රසය (ANC) පක්ෂය අතිමහත් ලෙස…

19 hours ago

ඊශ්‍රායල් ප්‍රහාරයන්ගෙන් පලස්තීන වැසියන් 27 දෙනෙකු ජීවිතක්ෂයට!

මේ අතර ඊශ්‍රායලය හා හමාස් සංවිධානය අතර සටන් විරාමයක් ක්‍රියාත්මක කිරීම සම්බන්ධයෙන් පැවැත්වෙන සාකච්ඡා සඳහා…

19 hours ago

ප්‍රංශය හොඳම ගෝලීය ආර්ථිකයන් දහයෙන් ඉවතට – IMF

ගෝලීය ආර්ථිකයට ඉහළම දායකයින් පස්දෙනා අතර චීනය, ජර්මනිය (2.77%), රුසියාව (2.71%) සහ බ්‍රසීලය (2.19%) ඇතුළත්…

23 hours ago

ටයිටැනික් නෞකාවේ සිටි ධනවත්ම පුද්ගලයාගේ රන් ඔරලෝසුව පවුම් මිලියන 1.2කට අළෙවි වේ

මෙම ඛේදජනක අනතුර සිදුවී වසර 112කට පසුවත් ඒ වෙනුවෙන් ඇති ඉල්ලුම සුළුපටු නොවේ.

23 hours ago

කාම්බෝජයේ හමුදා කඳවුරක පිපිරීමකින් සොල්දාදුවන් 20 දෙනෙකු මිය යයි

මෙම පිපිරිම හේතුවෙන් ගොඩනැගිලි හතරක් හමුදා වාහන කිහිපයකට හානි සිදුවී ඇති අතර ගම්වාසීන්ගේ නිවාස 25ක්…

24 hours ago

යුක්රේනයට පෙන්ටගනයෙන් ඩොලර් බිලියන 6ක් වටිනා කඩිනම් ආධාර පැකේජයක්

පෙන්ටගනයේ නව මිලිටරි ආධාර පැකේජය හරහා යුක්රේනයේ පතරොම් නිෂ්පාදනය ආරම්භ කිරීමට සැළසුම් කරයි.

2 days ago

යේමනයේ වෙරළට ඔබ්බෙන් බොරතෙල් නැවකට හවුති ප්‍රහාරයක්!

කෙසේවෙතත් තුවාලකරුවන් හෝ මරණ සම්බන්ධයෙන් මෙතෙක් වාර්තා වී නොමැති අතර ප්‍රහාරය පිළිබඳ පරීක්ෂණ පවත්වන බව…

2 days ago

තායිවානයේ රික්ටර් මාපකයේ ඒකක 6.1 ක ප්‍රබල භූකම්පනයක්!

තායිවාන බලධාරීන් සඳහන් කර ඇත්තේ, භූකම්පනය තායිපේ අගනුවරට ද දැනී ඇති බව සඳහන් වන අතර…

2 days ago

ඛාන් යූනිස්, රෆා හා නුසෙයිරාට් සරණාගත කඳවුරට බෝම්බ ප්‍රහාර, කාන්තාවන් සහ ළමයින් ඇතුළු 15 දෙනෙක් මිය යයි!

ගාසා තීරයේ ඛාන් යූනිස්, රෆා හා නුසෙයිරාට් සරණාගත කඳවුරට මෙම ප්‍රහාර එල්ල වී ඇත.

2 days ago

ගංවතුර හේතුවෙන් කෙන්යාවේ මිය ගිය සංඛ්‍යාව 70 දක්වා ඉහළට; 12,000ක පිරිසක් අවතැන්

එල්නිනෝ කාලගුණ රටාවත් සමඟ ගංවතුර තත්වයන්ද උග්‍ර වී තිබේ.

2 days ago

චීනය සහ එක්සත් ජනපදය හවුල්කරුවන් මිස ප්‍රතිවාදීන් නොවිය යුතුයි – ෂි ජින්පින්

අනෙකුත් රටවල අභ්‍යන්තර කටයුතුවලට මැදිහත් නොවීම පිළිබඳ මූලධර්මය මත පදනම්ව, බීජිං එක්සත් ජනපද මැතිවරනවලට මැදිහත්…

2 days ago