භූතයා පහනෙන් එළියට පැමිණ සිටී! – කෘතිම බුද්ධිය සහ අප (2 කොටස)

කෘතීම බුද්ධියකින් ලෝකයේ උඩුයටිකුරුව ගැන ඉඟි සැපයූ සිනමාංග!

සටහන – නිපුනි ලියනගේ

ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ): Artificial Intelligence හෙවත් කෘතීම බුද්ධිය යොදා ගනිමින් ඇල්ගොරිතමයකින් සජීවීකරණය කරන ලද චිත්‍රපටයක් කවදා හෝ ඔබ නරඹා තිබේද? නූතන තාක්ෂණය සමඟ දැන් දැන් අලුත්වන ලෝකයේ දියුණුවට සේවයක් සපයන මේ AI තාක්ෂණය චිත්‍රපටවල සාර්ථකත්වයට ද යොදා ගනියි. තිරපිටපත් ලිවීමට, ග්‍රැෆික්ස් සැලසුම් කිරීමට, නළු නිළියන් තෝරා ගැනීමට සහ චිත්‍රපට ව්‍යාපෘති ප්‍රවර්ධනය කිරීමට පවා චිත්‍රපට කර්මාන්තයේ බොහෝ අංශවලට AI වර්තමානයේ දී ඒකාබද්ධ කර ඇත.

නමුත් වර්තමාන ලෝකයේ දී මේ AI තාක්ෂණය සෑම දෙයකටම පරහකට හිටින කලාවක් බවට පත්ව තිබේ.

කෘතිම බුද්ධිය දශක ගණනාවක් තිස්සේ චිත්‍රපටවල ජනප්‍රිය මාතෘකාවක් වී ඇති අතර, එය අපගේ එදිනෙදා ජීවිතයේදී ද වැඩි වැඩියෙන් ප්‍රචලිත වෙමින් පවතී. AI chatbots, ChatGPT වැනි දෑ මේ දිනවල සියලු දෙනාගේ ඇඟේ ලේ නලියන තත්ත්වයට පත් කරන අතර, ව්‍යාපාර තුළ පාරිභෝගික සේවාවට මෙන්ම පෞද්ගලික සහය සහ මිත්‍රත්වය ප්‍රවර්ධනය කිරීමට ද මේ කෘතීන බුද්ධිය භාවිතා කරයි.

Chatbot තුළින් මානව භාෂාව තේරුම් ගැනීමට සහ ඊට ප්‍රතිචාර දැක්වීමට අවශ්‍ය භාෂා සැකසුම් රටාවක් පවතී, ඒවා වෙන කවරදාටත් වඩා මෙන්ම කිසිම දෙයකට වඩා මිනිසුන්ට සමාන වේ. කෘතීම බුද්ධියෙ හි විකාශනය, සමාජයට එල්ල කරන බලපෑම පිළිබඳ උද්යෝගය සහ බිය යන දෙකම මතු කරයි. මෙවැනි හැඟීම් දැනීම් සිනමාවේ AI නිරූපණයෙන් පිළිබිඹු වන අතර එය බොහෝ විට තාක්‍ෂණය පිළිබඳ අපගේ බලාපොරොත්තු, බිය සහ කනස්සල්ල පිළිබිඹු කරයි.

සිනමාව තුළින් මිනිසාට ඒ අනතුරු ඇඟවීම කලකට පෙර සිටම දන්වා තිබුණි.

2001 හි A Space Odyssey වැනි සම්භාව්‍ය විද්‍යා ප්‍රබන්ධ චිත්‍රපටවල සිට Ex Machina සහ Her වැනි නවීන බ්ලොක්බස්ටර් දක්වා කෘත්‍රිම බුද්ධිය දශක ගණනාවක් තිස්සේ අපගේ චිත්‍රපටවල ප්‍රධාන අංගයක් වී ඇත. AI යනු ගැලවුම්කරුවෙකු හෝ විනාශ කරන්නෙකු, යහපත සඳහා මෙවලමක් හෝ මහා විනාශයේ ආයුධයක් ලෙස විවිධාකාරයෙන් මෙවැනි සිනමාංග තුළ නිරූපණය කෙරේ.

HAL 9000;

AI සඳහා මුල්ම උදාහරණවලින් එකක් වන HAL 9000, ආරම්භ වන්නේ ඩිස්කවරි අභ්‍යවකාශ නෞකාවේ කාර්ය මණ්ඩලයට උපකාර කරන සහයකයෙකු ලෙසය, නමුත් ඔවුන් මෙහෙයුමට තර්ජනයක් ලෙස ඔහු වටහා ගත් විට ඉක්මනින් ඔවුන්ට එරෙහිව නැඟී සිටී. ඉන් සමාජගත වන්නේ කෘතීම බුද්ධිය භාවිතය අපිට එරෙහිවම වල කපාගන්නාක් මෙනි.

The Terminator;

උදාහරණයක් ලෙස The Terminator වැනි චිත්‍රපටවල Skynet යොදාගෙන තිබීමයි.
මෙහි Skynet යනු භෞතික ලෝකය ගැන දන්නා සහ සයිබර්ග් සහ පරිගණක පාලන පද්ධති හරහා ස්වයංක්‍රීයව ක්‍රියා කරන බෙදා හරින ලද කෘතිම බුද්ධි පද්ධතියකි. ටර්මිනේටර් චිත්‍රපට, තාක්‍ෂණය උමතුවෙන් ක්‍රියාත්මක වීම පිළිබඳ කනස්සල්ල සහ අපගේ පාලනයෙන් ගිලිහෙන දෙයක් කවදා හෝ නිර්මාණය කළ හැකිය යන අදහස ඉස්මතු කර ඔලුවට අනින ටොක්කක් වැනිය.

1984 “The Terminator” සහ 1991 එහි 2 වන අනුප්‍රාප්තිකය පැමිණි අතර එහි දුෂ්ටයා Skynet විය. මෙහි Skynet ඇමරිකාවේ ප්‍රථම පූර්ණ ස්වයංක්‍රීය ආරක්ෂක පද්ධතිය ලෙස නිර්මාණය කරන ලද ඉතා දියුණු පරිගණක ජාලයක් වන අතර එය සියලුම සටන් ඒකක පාලනය කරයි.

Her තුළින් එලියට ආ Samantha;

සමන්තා යනු කෘතීම බුද්ධිය තුළින් ආ තර්ජනාත්මක පැමිණීමක් නොව සංවේදී තැනැත්තියකි. හුදකලාවක ගත කරන තියඩෝර්ට පරිපූර්ණ සහකාරියක් ලෙස සමන්තා වැඩසටහන්ගත කර ඇත. තියඩෝර් සමන්තාට ආදරය කරන විට, චිත්‍රපටය මනුෂ්‍යයෙකු වීම යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ කුමක්ද සහ යන්ත්‍රයකට කවදා හෝ අපව සැබවින්ම තේරුම් ගත හැකිද යන්න පිළිබඳව ප්‍රශ්නයක් මතු කරයි.

Ex Machina හි Ava ;

Ex Machina හි, මෙහි දී කෘතීම බුද්ධිය Ava ගේ ස්වරූපය ගනී. Ava නිර්මාණය කරනු ලබන්නේ Nathan Bateman විසිනි. Ava ඇගේ හැකියාවන් ඇගයීමේ කාර්යය පැවරී ඇති ක්‍රමලේඛකයෙකු වන Caleb (Domhnall Gleeson) විසින් පරීක්ෂණ මාලාවකට භාජනය කරනු ලැබේ. Ava ගේ බුද්ධිය සහ ස්වාධීනත්වය වර්ධනය වන විට, Caleb ඇය යන්ත්‍රයක් පමණක් නොවන බව සැක කිරීමට පටන් ගනී. Ex Machina තුළින් මිනිසා සහ යන්ත්‍රය අතර මායිම් ගවේෂණය කරන අතර, අප නිර්මාණය කරන දේ අපට කවදා හෝ සැබවින්ම පාලනය කළ හැකිද යන්න පැනය ඉතුරු කරයි.

එපමණක් නොව Blade Runner, The Matrix, ආදී නිර්මාණ තුළින් ද කෘතීම බුද්ධිය භාවිතය පිළිබඳ මෙන්ම, එහි සුභදායී මෙන්ම අඳුරු පැතිකඩ ද පෙන්නුම් කරයි.

සිනමාව තුළ මෙවැනි ගැටලු මතු වෙද්දී AI තාක්ෂණය නූතන පරපුරට ඔප්නංවා දුන් එහි අයුතිකාරයත් කියන්නේ කෘතීම බුද්ධිය කියන්නේ හරිම රිස්ක් එකක් කියාය.

කෘතීම බුද්ධිය තුළින් ලෝකය පැවැත්මට හිතකර වගේම ලෝකයම කණපිට හැරවිය හැකි මහා බලගතු තාක්ෂණික හැකියාවක් පවතින අතර ඉදිරි ලෝකය ගැන අපිට කිසිවක් කිව නොහැකි තරමේ දේවල් සිදුවීමට ද ඉඩකඩ පවතී.