කාලීන

වැඩිම චන්ද්‍රයින් ගණනක හිමිකරු ලෙස බ්‍රහස්පතිට තිබූ තැන සෙනසුරුට හිමි වේ

මෙතෙක් චන්ද්‍රයන් වැඩිම ගණනක් සිටින ග්‍රහලෝකය බවට පත්ව සිටියේ බ්‍රහස්පති ග්‍රහයාය. එය සතුව තිබී චන්ද්‍රයන් ගණන 79කි. නමුත් ඇමරිකානු විද්‍යාඥයින් පිරිසක් පසුගියදා ප්‍රකාශ කලේ බ්‍රහස්පතිට අයත් චන්ද්‍රයන් ගණන අභිබවා සෙනසුරු වටා චන්ද්‍රයන් පිහිටා ඇති බවයි.

ඇමරිකානු විද්‍යාඥයන්ට අනුව සෙනසුරු ග්‍රහයාට අයත් චන්ද්‍රයන් සංඛාව 82කි. මීට පෙර සොයා ගැනීම් අනුව අනාවරණය කර ගෙන තිබුණේ සෙනසුරු සතුව චන්ද්‍රයන් 62ක් පවතින බවයි. නමුත් මේ වන විට සෙනසුරු වටා කක්ෂ ගත වූ තවත් චන්ද්‍රයන් 20ක් සිටින බව සොයාගෙන ඇත.

හවායි පිහිටි මෞනකියාහි සුබාරු දූරේක්ෂය භාවිත කරමින් මෙම නවතම තොරතුරු අනාවරණය කරගෙන ඇත.

ඇමරිකාවේ වොෂින්ටන් හී පිහිටි කානගී විද්‍යායතනයේ ජාත්‍යන්තර තාරකි විද්‍යාව පිලිබද ආයතනයේ ආචාර්ය ස්කොට් ෂෙපර්ඩ් පවසන්නේ 1990 දශකයේ අගභාගයේ සිය සෞරග්‍රහමණ්ඩලයේ වැඩිම චන්ද්‍රයන් ගණනකය උරුමකම් කී ග්‍රහලෝකය බ්‍රහස්පති බවයි.
නමුත් මෑත කාලීනව සෙනසුරුට දුරින් පිහිටි චන්ද්‍රයන් සෙනසුරු වටා එක්නෙකට වෙනස් පොකුරු තුනකට බෙදී කක්ක්ෂ ගත වී ඇත.

ඒ අනුව මෙම පරයේෂක කණ්ඩායම අනුමාන කරන්නේ මෙම චන්ද්‍රයන් විශාල ග්‍රහවස්තූන් කැඩි ගොස් නැවත සෑදුන අවශේෂ බවයි.

මෙසේ අනාවරණය වූ නවතම චන්ද්‍රයන්ගේ විශ්කම්භය කිලෝ මීටර් පහක් පමණ වෙයි. එමෙන්ම චන්ද්‍රයන් 20 අතරින් 17ක් ගමන් කරන්නේ සෙනසුරු ග්‍රහයා ගමන් කරන දිශාවට විරුද්ධ දිශාවටය එය ප්‍රතිගාමී දිශාව හෙවත් retrograde direction ලෙස හදුන්වයි. අනෙකුත් චන්ද්‍රයන් ත්‍රිත්වය සෙනසුරු ග්‍රහයා ගමන් ගන්නා දිශාවටම ගමන් ගනී. ඒවා අනුගාමී හෙවත් ඉදිරිගාමී චන්ද්‍රයන් නම් වේ .. මේ චන්‍ද්‍රයින් හට සෙනසුරු වටා භ්‍රමණය වීමට වසර දෙකත් තුනත් අතර කාලයක් ගත වේ.

Share

Recent Posts

හූති කැරළිකරුවන් ඩ්‍රෝන යානයක් බිම හෙළයි!

සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් පුළුල් විමර්ශනයක් ක්‍රියාත්මකයි.

10 hours ago

ඇන්තනි බ්ලින්කන් සහ ෂී ජින්පිං අතර හමුවක්!

දැනට ලෝකය දැවැන්ත විපර්යාසයකට මුහුණ දෙමින් සිටින අතර ජාත්‍යන්තර තත්ත්වය ද ඉතා සංකීර්ණ වන අතාර,…

14 hours ago

ටික් ටොක් තරුවට මොකද වුණේ?

නැගෙනහිර බෑග්ඩෑඩ්හි පිහිටි ඇගේ නිවස ආසන්නයේදී වෙඩි තබා ඇයව මෙලෙස ඝාතනය කර ඇති බව විදෙස්…

16 hours ago

‘අප්‍රේල් 27 යනු අපි අපේ විලංගු ඉවත් කරන දිනයයි. අපේ ශ්‍රේෂ්ඨ රට පුරා නිදහසේ සීනු නාද විය’ ; දකුණු අප්‍රිකාව 30 වසරක නිදහස සමරයි !

1994 වසරේදී පළමු මැතිවරණයෙන් කලින් තහනම් කරන ලද අප්‍රිකානු ජාතික කොන්ග්‍රසය (ANC) පක්ෂය අතිමහත් ලෙස…

16 hours ago

ඊශ්‍රායල් ප්‍රහාරයන්ගෙන් පලස්තීන වැසියන් 27 දෙනෙකු ජීවිතක්ෂයට!

මේ අතර ඊශ්‍රායලය හා හමාස් සංවිධානය අතර සටන් විරාමයක් ක්‍රියාත්මක කිරීම සම්බන්ධයෙන් පැවැත්වෙන සාකච්ඡා සඳහා…

16 hours ago

ප්‍රංශය හොඳම ගෝලීය ආර්ථිකයන් දහයෙන් ඉවතට – IMF

ගෝලීය ආර්ථිකයට ඉහළම දායකයින් පස්දෙනා අතර චීනය, ජර්මනිය (2.77%), රුසියාව (2.71%) සහ බ්‍රසීලය (2.19%) ඇතුළත්…

20 hours ago

ටයිටැනික් නෞකාවේ සිටි ධනවත්ම පුද්ගලයාගේ රන් ඔරලෝසුව පවුම් මිලියන 1.2කට අළෙවි වේ

මෙම ඛේදජනක අනතුර සිදුවී වසර 112කට පසුවත් ඒ වෙනුවෙන් ඇති ඉල්ලුම සුළුපටු නොවේ.

21 hours ago

කාම්බෝජයේ හමුදා කඳවුරක පිපිරීමකින් සොල්දාදුවන් 20 දෙනෙකු මිය යයි

මෙම පිපිරිම හේතුවෙන් ගොඩනැගිලි හතරක් හමුදා වාහන කිහිපයකට හානි සිදුවී ඇති අතර ගම්වාසීන්ගේ නිවාස 25ක්…

21 hours ago

යුක්රේනයට පෙන්ටගනයෙන් ඩොලර් බිලියන 6ක් වටිනා කඩිනම් ආධාර පැකේජයක්

පෙන්ටගනයේ නව මිලිටරි ආධාර පැකේජය හරහා යුක්රේනයේ පතරොම් නිෂ්පාදනය ආරම්භ කිරීමට සැළසුම් කරයි.

1 day ago

යේමනයේ වෙරළට ඔබ්බෙන් බොරතෙල් නැවකට හවුති ප්‍රහාරයක්!

කෙසේවෙතත් තුවාලකරුවන් හෝ මරණ සම්බන්ධයෙන් මෙතෙක් වාර්තා වී නොමැති අතර ප්‍රහාරය පිළිබඳ පරීක්ෂණ පවත්වන බව…

2 days ago

තායිවානයේ රික්ටර් මාපකයේ ඒකක 6.1 ක ප්‍රබල භූකම්පනයක්!

තායිවාන බලධාරීන් සඳහන් කර ඇත්තේ, භූකම්පනය තායිපේ අගනුවරට ද දැනී ඇති බව සඳහන් වන අතර…

2 days ago

ඛාන් යූනිස්, රෆා හා නුසෙයිරාට් සරණාගත කඳවුරට බෝම්බ ප්‍රහාර, කාන්තාවන් සහ ළමයින් ඇතුළු 15 දෙනෙක් මිය යයි!

ගාසා තීරයේ ඛාන් යූනිස්, රෆා හා නුසෙයිරාට් සරණාගත කඳවුරට මෙම ප්‍රහාර එල්ල වී ඇත.

2 days ago

ගංවතුර හේතුවෙන් කෙන්යාවේ මිය ගිය සංඛ්‍යාව 70 දක්වා ඉහළට; 12,000ක පිරිසක් අවතැන්

එල්නිනෝ කාලගුණ රටාවත් සමඟ ගංවතුර තත්වයන්ද උග්‍ර වී තිබේ.

2 days ago

චීනය සහ එක්සත් ජනපදය හවුල්කරුවන් මිස ප්‍රතිවාදීන් නොවිය යුතුයි – ෂි ජින්පින්

අනෙකුත් රටවල අභ්‍යන්තර කටයුතුවලට මැදිහත් නොවීම පිළිබඳ මූලධර්මය මත පදනම්ව, බීජිං එක්සත් ජනපද මැතිවරනවලට මැදිහත්…

2 days ago

බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් සංචිතයට නේපාලයෙන් ලැබුණු සංචාරක සත්කාරය පිළිබඳ නැඟුණු කතාව!

සටහන - නිපුනි ලියනගේ අප්‍රේල් 26 , ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ): අප්‍රේල් 27 වැනිදා ආරම්භ වන…

2 days ago