‘ටිග්රේ’ ගැටුම යනු ඉතියෝපියාවේ ටයිග්රේ කලාපය තුළ ආරම්භ වූ සන්නද්ධ ගැටුමකි. ටිග්රේ මහජන විමුක්ති පෙරමුණ හා ඉතියෝපියානු ජාතික ආරක්ෂක බලකාය අතර මෙම සන්නද්ධ ගැටුම ඇතිව තිබේ.
2021 වසරේ ඉතියෝපියානු අග්රාමාත්ය අබී අහමඩ් ඉතියෝපියානු මහජන විප්ලවවාදී ප්රජාතත්ත්රවාදී පෙරමුණේ ජන වාර්ගික හා කලාපීය පක්ෂ ඒකාබද්ධ කරනු ලැබිය. මින් පෙර රට තුළ පැවතියේ දේශපාලනික, ජනවාර්ගික, ෆෙඩරල්වාදය හා තනි ජනවාර්ගික කණ්ඩායම්වලට කලාපීය බලපෑමක් ලබා දුන් බලය බෙදා ගැනීමේ ක්රමයකි. එමෙන් ම ටිග්රේ මහජන විමුක්ති පෙරමුණ විසින් 2020 සැප්තැම්බර් මාසයේ දී ටයිග්රේහි ප්රාදේශීය මැතිවරණයක් පැවැත්වීය. එය ෆෙඩරල් රජයට පටහැනි බැවින් රජය විසින් ටිග්රේ මැතිවරණය නීති විරෝධී ලෙස ප්රකාශයට පත් කරන ලදි. මේ හේතුවත් සමඟ ඉතියෝපියාවේ ජාතික ආරක්ෂක බලකායේ උතුරු අණ දෙන මූලස්ථානයට ටිග්රේ මහජන විමුක්ති පෙරමුණ විසින් එල්ල කරන ලද ප්රහාරයක් හේතුවෙන් තත්වය තව දුරටත් ප්රචණ්ඩ විය. අබී අහමඩ් විසින් රටේ දේශපානය සිවරූපය වෙනස් කිරීමට ගත් උත්සහයේ ප්රතිඵලක් වශයෙන් මෙම ගැටුම ඇති විය.
මෙම ගැටුම හේතුවෙන් අවම වශයෙන් සිවිල් වැසියන් 650 පමණ මිය යන්නට ඇති බව ජාත්යන්තර මාධ්ය පෙන්වා දේ. මේ හේතුවෙන් අවතැන් වූ ටිග්රේ වැසියන් වෙනුවෙන් මානුෂික ආධාර අඛණ්ඩවම සිදුවන බව එක්සත් ජාතීන්ගේ මානුෂීය කටයුතු සම්බන්ධීකරණ කාර්යාලය (UNOCHA)විසින් ඊයේ (12) දින නිකුත් කරන ලද උතුරු ඉතියෝපියානු මානුෂීය යාවත්කාලීන වාර්තාවේ සඳහන් වේ.
අප්රේල් 1 සිට ජූනි 6 දක්වා අන්තර් කාලය තුළ මානුෂීය රථ පෙළ 18ක් හරහා ටිග්රේ කලාපයේ අගනුවර වන Mekelle වෙත ආහාර මෙට්රික් ටොන් 65,500 ලබා දී ඇත. ඉන් අවම වශයෙන් ආහාර මෙට්රික් ටොන් 14,700 ක් ජුනි 1 වනදා වන විට කලාපයේ 907,000 කට වැඩි පිරිසක් වෙත බෙදා දී ඇත. මෙහි වැඩිදුරටත් සඳහන් වන්නේ ඉතියෝපියානු අග නගරය වන Addis Ababaහි සිට Mekelle දක්වා ගුවනින් මෙම ආධාර ගෙන යන බවයි.
උතුරු ඉතියෝපියාවේ තත්වය පිළිබඳ සාකච්ඡා කිරීමේ දී සමස්ත මෙහෙයුම් පරිසරය තුළ අත්යාවශ්ය සේවා හා ක්රියාකාරී වෙළඳ පොළවල් නොමැතිවීම හේතුවෙන් ටිග්රේ වෙත ප්රමාණවත් සැපයුම්, ඉන්ධන සහ මුදල් ගෙන ඒමට ඇති නොහැකියාව, හේතුවෙන් ප්රද්ගලයන්ට එයට ප්රවේශ වීමට ඇති ඉඩකඩ සීමා සහිත බව කියැවේ. හේ කෙසේ නමුත්, එක්සත් ජාතීන්ගේ මානුෂීය කටයුතු සම්බන්ධීකරණ කාර්යාලයේ දත්ත වලට අනුව 2022 වසර තුළ උතුරු ඉතියෝපියාවේ මිලියන 9කට වැඩි පිරිසකට ආහාර හා ආධාර අවශ්ය බව පැවසේ.
මේ වන විට පොහොර සහ බීජ නොමැතිකම හේතුවෙන් ටයිග්රේ සහ අනෙකුත් බලපෑමට ලක් වූ ප්රදේශවල එළඹෙන රෝපණ සමය ප්රතිඵල දායක නොවිය හැකි බව එක්සත් ජාතීන්ගේ මානුෂීය කටයුතු සම්බන්ධීකරණ කාර්යාලය වැඩිදුරටත් තොරතුරු දක්වයි. ඒ අනුව මේ වන විට අප්රිකානු කලාපයේ සමහර ප්රදේශවලට බලපා ඇති නියඟය ටිග්රේ ප්රදේශයට පැමිණි විට එම කලාපයේ මානුෂීය තත්වය තව දුරටත් උග්ර විය හැකි බව ජාත්යන්තර මාධ්ය තවදුරටත් වාර්තා කර තිබේ.
සශිකලා මධුෂාණී_
රුසියාව යුක්රේන ජනපති අත්යවශ්ය අපරාධකරුවන්ගේ ලැයිස්තුවට ඇතුළත් කර, ඔහුට එරෙහිව නඩුවක් ද ගොනු කර ඇති…
සහන කණ්ඩායම් සදහන් කරන්නේ,පුද්ගලයින් 67 දෙනෙකු අතුරුදන් බවයි.
කම්කරු පක්ෂයේ ජය තහවුරු කළ ප්රබල අවස්ථාවක්
ඊශ්රායල් ප්රහාර වලින් පලා ගිය මිලියන 1.4කට වැඩි පලස්තීන ජාතිකයන් පිරිසක් රෆාහි ආහාර, ජලය, ඖෂධ…
ආපදා කළමනාකරණ ඒජන්සිය පවසන්නේ, ධාරානිපාත වර්ෂාව හේතුවෙන් පුද්ගලයින් 115 දෙනෙකු ප්රදේශයෙන් ඉවත් කර ඇති අතර…
එක්සත් ජනපදය ප්රමුඛ මිලිටරි සන්ධානයක් ජනවාරි මාසයේ සිට අවස්ථා ගණනාවකදී හූති ඉලක්ක වෙත ප්රහාර එල්ල…
විරෝධතාකරුවන් පාගමන් හා වෙනත් ක්රියාමාර්ග ගැන අවධානය යොමු කරමින් ආරක්ෂාව තර කිරීමට විශ්වවිද්යාල පාලනයන් කටයුතු…
එල් නිනෝ තත්වය ඇමේසන් හි ඓතිහාසික නියඟයක් ඇති කිරීමටත් දකුණේ දැඩි වර්ෂාපතනයක් ඇති කිරීමටත් සමත්ව…
පසුගිය සතියේ ධවල මන්දිරය කැනඩාවේ සහ එක්සත් ජනපදයේ ඝාතන කුමන්ත්රණවල ඉන්දියානු ඔත්තු සේවයේ වාර්තාගත භූමිකාව…
1984 මැතිවරණයේ ආසන දෙකේ ඉඳලා 2019දී 303ට ගියේ මෝඩි සහ ෂා නිසා ..
එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් සංවිධාන විසින් අසල්වැසි රාජ්ය වලින් නැවත නැවතත් ඉල්ලා තිබුණේ, ප්රචණ්ඩත්වයෙන් සහ…
විශේෂත්වය වන්නේ ඡන්දය ප්රකාශ කිරීම සඳහා හැඳුනුම්පත අනිවාර්ය බවට නව නීති ගෙන එනු ලැබුවේ ද…
මෙම මෙහෙයුම සාර්ථක වුවහොත් 2030 වන විට මිනිසෙකු සඳ මත තබා චන්ද්ර කඳවුරු පිහිටුවීම චීනයේ…
ඊශ්රායල අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු ප්රතිචාර වශයෙන් දියත් කළ මිලිටරි ප්රහාරය හිට්ලර් කළ දෙයට වඩා අඩු…
මේ පුවත වාර්තා වන්නේ, දකුණු වියට්නාමයෙන් වන අතර,ඩොං නයි පළාතේ ජලාශයක මත්ස්යයින් ලක්ෂ ගණනක් මිය…