කාලීන

දේශගුණික ක්‍රියාකාරීන් ඝාතනය සීග්‍රයෙන් ඉහළ යයි

දේශගුණික විපර්යාස වෙනුවෙන් සටන් කිරීම සහ නීති විරෝධී ලෙස පුද්ගලයින් ඔවුන්ගේ නිජ බිමි වලින් පලවා හැරීමේ වෑයම් මත ඇති වන ආරවුල් හේතුවෙන් සෑම සතියකදීම ලෝකයේ කොහේ හෝ පුද්ගලයින් සිවු දෙනෙකු ඝාතනය කරයි.

ඒ මෙවැනි ක්‍රියාකාරිකයන් වෙත කෙරෙන හිරිහැරකිරීම් , ඝාතනයන්, බලහත්කාරයෙන් අතුරු දන් කිරීම් සම්බන්ධව කටයුතු කරන 2019 ගෝලීය සාක්ෂීකරුවන්ගේ වාරථාවට අනුවය. 2019 Global Witness Report

2018 වසරේදී රාජ්‍ය අධිකාරීන්ගේ අතින් හෝ කුලියට ගත් ඝාතකයින් විසින් මරා දැමුණු පරිසර ක්‍රියාකාරීන් ගණන 164 දෙනෙකි. එම සංඛ්‍යාව 2017 වසරේ සිදු කළ ඝාතන සංඛ්‍යාවට වඩා අඩු අගයක් වුවද පාරිසරික ක්‍රියාකාරිකයන් ට විරුද්ධව ප්‍රචණ්ඩත්වය සහ බලහත්කාරය ඉහළ ගොස් ඇති ආකාරය මෙම වාර්ථාව විස්තර කරයි.

කෙසේ වුවත් පරිසරය වෙනුවෙන් සහ දේශ ගුණික විපර්යාස වෙනුවෙන් මෙසේ ජීවිත පූජා කරන සටන් කරුවන්ට එරෙහිව ක්‍රියාත්මක වන ප්‍රචණ්චත්වය පිළීබඳව ගෝලීය වශයෙන් කිසිදු ප්‍රධාන ධාරාවේ මාධ්‍ය විසින් අමතක කර ඇති බවද මෙම වාර්ථාව මගින් පැහැදිලි කරයි.

විශේෂයෙන්ම බටහිර රාජ්‍යයන් විසින් දේශගුණික විපර්යාස අමතක කර ආර්ථික තරගකාරීත්වය පසු පස යමින් සිටීම සහ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවලට එහි ඛේදනීය බලපෑම් වලට වලට මුහුණ දීමට සිදුවී තිබීම හේතුවෙන් බහුතරයක් ඝාතනය වන්නේ එවැනි රටවල් හී  ක්‍රියාකාරිකයින් ය.

ග්ලෝබල් විට්නස් පාරිසරික සංවිධානයට අනුව . පිලිපීනය, කොලොම්බියාව සහ ඉන්දියාව වැඩිම පරිසර ක්‍රියාකාරීන් සංඛ්‍යාවක් ඝාතනය වී බවට වාර්තා වී ඇති අතර පිළිවෙලින් 30, 24 සහ 23 මරණ සිදුවිය.

එමෙන්ම පසුගිය වසරේ සිදුවූ පාරිසරික ක්‍රියාකාරී ඝාතන සංඛ්‍යාවෙන් අඩකට වැඩි පිරිසක් වාර්ථා වන්නේ ලතින් ඇමරිකාවෙනි. නිදසුනක් ලෙස මේ වන විට මරා දැමෙන පාරිසරික ක්‍රියාකාරීන් සංඛ්‍යාව පසු ගුණයකින් වැඩි වී ඇත. 2018 දී ඝාතන 3ක් වාර්ථා වුවත් මේ වන විට එය ඝාතන 16 දක්වා වැඩිවී ඇත.

පාරිසරික ක්‍රියාකාරිකයන් ඝාතනය කිරීම මේ වන විට පතල් කැණීමේ ජාවාරම් ගෝලීය වශයෙන් මාරාන්තික ක්ෂේත්‍රයක් වී ඇති අතර ඛනිජ නිස්සාරණ ව්‍යාපෘති නැවත්වීමට ගත් උත්සයන් හේතුවෙන් 2018 -2019 වසරවල ක්‍රියාකාරීන් 43 දෙනෙකු ඝාතනය කර ඇත.

මේ සම්බන්ධව ඛේදනීයම සිදුවීම වාර්ථා වන්නේ ඉන්දියාවේ තමිල්නාඩු හී තඹ පතලකට එරෙහි විරෝ ධය දැක්වූ පුද්ගලයින් 13 දෙනෙකු සමූල ඝාතනයට ලක් කෙරිණී.

දේශ ගුණික විපර්යාස ක්‍රියාවලිය තුළ ගෝලීය වශයෙන් මිනිසා මුහුණ දෙමින් සිටින තත්ත්වයන් හමුවේ හා ඊට ප්‍රතිපක්ෂව සංවර්ධිත රාජ්‍යයන් ගේ ක්‍රියාකාරීත්වයන් හමුවේ පාරිසරික ක්‍රියාකාරීන්ට එරෙහි ප්‍රචණ්ඩත්වය සීගයෙන් වැඩි වෙමින් පවතින බව නොරහසකි. නමුත් මෙවැනි ක්‍රියාකාරිකයන් වැඩි පිරිසක් ඝාතනය වූ පසු අධිකාරීන් මෙන්ම රජයන් සහ ඝාතකයන් චෝදනා කරන්නේ ඔවුන්ගේ ඝාතන වලට හේතුව රාජ්‍ය විරෝධී ත්‍රස්තවාදී ක්‍රියා හෝ ප්‍රචණ්ඩත්වය වැපීරීමට කටයුත් කිරීම හේතුවෙන් ඔවුන් මිය ගියා හෝ දඩුවම් ලද බවයි.

Share

Recent Posts

රැප් ගායකයාගේ මරණ දණ්ඩනය හේතුවෙන් ඉරානය පුරා නැවත විරෝධතා

මෙම මරණ දණ්ඩනය පැනවීම ජාත්‍යන්තර විරෝධතාවලට ද හේතු වී ඇති අතර මානවහිමිකම් කණ්ඩායම් මෙය මානව…

3 hours ago

කෙන්යාවේ වේල්ලක් පුපුරා යාමෙන් 120දෙනෙකු මිය යයි

මේ මස මුලදී, කෙන්යාවේ කාලගුණ විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව අනතුරු අඟවා තිබුණේ, මැයි මාසය දක්වා රටේ විවිධ…

4 hours ago

ශීත කළ පීසාවල අඩංගු ඇතැම් අමුද්‍රව්‍ය සෞඛ්‍යට බලපෑමක් කරන බවට FSIS නිවේදනය කරයි!

සටහන - නිපුනි ලියනගේ අප්‍රේල් 29 , ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ): ශීත කළ පීසා වර්ග භාවිතයෙන්…

8 hours ago

වයස යනු ඉලක්කමක් විතරයි යන්නට මෙවර මිස් යුනිවර්ස්ගෙන් නිදසුනක්!

සටහන - නිපුනි ලියනගේ අප්‍රේල් 29 , ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ): වයස නිකන්ම නිකන් ඉලක්කමක් විතරයි…

11 hours ago

ඉන්දීය වෙරළාරක්ෂක බලකාය විසින් පාකිස්ථානයේ සිට ශ්‍රී ලංකාවට ගෙන ආ හෙරොයින් තොගය‍ක් අත්අඩංගුවට ගනී!

අහමදාබාද් නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයා ඉන්දීය මාධ්‍යට පවසා ඇත්තේ, මෙවැනි මත්ද්‍රව්‍ය තොගයක් අත්අඩංගුවට ගැනීම සම්බන්ධයෙන් සතුටට පත්වන…

12 hours ago

සටන් විරාම සාකච්ඡා සඳහා හමාස් නිලධාරීන් ඊජිප්තුවේ කයිරෝ අගනුවරට!

ඊශ්‍රායල අමාත්‍ය මණ්ඩලය අනතුරු අඟවා ඇත්තේ, සටන් විරාමයකට එකඟ වුවහොත් අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහුගේ රජය බිඳ…

13 hours ago

ඩේවිඩ් කැමරන් දින පහක සංචාරයක් වෙනුවෙන් පවුම් මිලියන 42 ක සුඛෝපභෝගී ජෙට් යානයක් කුලියට ගනියි.

වෙළඳපොලේ ඇති සුඛෝපභෝගී පුද්ගලික ජෙට් එකක් කුලියට ගැනීම සඳහා බදු ගෙවන්නන්ගේ වියදමින් පවුම් ලක්ෂ ගණන්…

17 hours ago

හූති කැරළිකරුවන් ඩ්‍රෝන යානයක් බිම හෙළයි!

සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් පුළුල් විමර්ශනයක් ක්‍රියාත්මකයි.

1 day ago

ඇන්තනි බ්ලින්කන් සහ ෂී ජින්පිං අතර හමුවක්!

දැනට ලෝකය දැවැන්ත විපර්යාසයකට මුහුණ දෙමින් සිටින අතර ජාත්‍යන්තර තත්ත්වය ද ඉතා සංකීර්ණ වන අතාර,…

1 day ago

ටික් ටොක් තරුවට මොකද වුණේ?

නැගෙනහිර බෑග්ඩෑඩ්හි පිහිටි ඇගේ නිවස ආසන්නයේදී වෙඩි තබා ඇයව මෙලෙස ඝාතනය කර ඇති බව විදෙස්…

1 day ago

‘අප්‍රේල් 27 යනු අපි අපේ විලංගු ඉවත් කරන දිනයයි. අපේ ශ්‍රේෂ්ඨ රට පුරා නිදහසේ සීනු නාද විය’ ; දකුණු අප්‍රිකාව 30 වසරක නිදහස සමරයි !

1994 වසරේදී පළමු මැතිවරණයෙන් කලින් තහනම් කරන ලද අප්‍රිකානු ජාතික කොන්ග්‍රසය (ANC) පක්ෂය අතිමහත් ලෙස…

1 day ago

ඊශ්‍රායල් ප්‍රහාරයන්ගෙන් පලස්තීන වැසියන් 27 දෙනෙකු ජීවිතක්ෂයට!

මේ අතර ඊශ්‍රායලය හා හමාස් සංවිධානය අතර සටන් විරාමයක් ක්‍රියාත්මක කිරීම සම්බන්ධයෙන් පැවැත්වෙන සාකච්ඡා සඳහා…

1 day ago

ප්‍රංශය හොඳම ගෝලීය ආර්ථිකයන් දහයෙන් ඉවතට – IMF

ගෝලීය ආර්ථිකයට ඉහළම දායකයින් පස්දෙනා අතර චීනය, ජර්මනිය (2.77%), රුසියාව (2.71%) සහ බ්‍රසීලය (2.19%) ඇතුළත්…

2 days ago

ටයිටැනික් නෞකාවේ සිටි ධනවත්ම පුද්ගලයාගේ රන් ඔරලෝසුව පවුම් මිලියන 1.2කට අළෙවි වේ

මෙම ඛේදජනක අනතුර සිදුවී වසර 112කට පසුවත් ඒ වෙනුවෙන් ඇති ඉල්ලුම සුළුපටු නොවේ.

2 days ago

කාම්බෝජයේ හමුදා කඳවුරක පිපිරීමකින් සොල්දාදුවන් 20 දෙනෙකු මිය යයි

මෙම පිපිරිම හේතුවෙන් ගොඩනැගිලි හතරක් හමුදා වාහන කිහිපයකට හානි සිදුවී ඇති අතර ගම්වාසීන්ගේ නිවාස 25ක්…

2 days ago