චීනයේ මීටර් පන්සියයක විවරයක් සහිත ගෝලාකාර ගුවන් විදුලි දුරේක්ෂය (Five-hundred-meter Aperture Spherical Radio Telescope: FAST) වෙත අභ්යවකාශයෙන් අද්භූත ගුවන් විදුලි සංඥාවක් ලැබී ඇති බවට වාර්තා වේ.
මෙම ගුවන් විදුලි සංඥාව fast radio burst (FRB) නමින් හැඳින්වෙන අතර, මෙය කිහිප වරක්ම එකී ගුවන් විදුලි දුරේක්ෂය වෙත ලැබී ඇති බවට පැවසේ.
පසුගිය බදාදා දින චීන විද්යා ඇකඩමියට අනුබද්ධ ජාතික තාරකා විද්යා නිරීක්ෂණාගාරය විසින් මෙහෙයවන FAST ව්යාපෘතියේ සේවය කරන විද්යාඥයින් විසින් මෙම පුවත පළමු වරට මාධ්ය වෙත හෙළිදරව් කරන ලදී.
චීනයේ FAST දුරේක්ෂය වෙත මෙම අද්භූත ගුවන් විදුලි සංඥාව ලැබී තිබෙන්නේ පෘථිවියේ සිට ආලෝක වර්ෂ බිලියන 3ක පමණ දුරකින් බවට එරට තාරකා විද්යාඥයෝ පෙන්වා දෙති.
FRB විසර්ජන මිනිසුන් අතර කතාබහට පවා ලක්වීම ආරම්භ වූයේ 2007 වර්ෂය තරම් මෑත කාලයක සිටයි. එතැන් පටන් තාරකා විද්යාවේ උණුසුම් මාතෘකාවක් බවට පත්වූ මෙම FRB විසර්ජන පිළිබඳ සිදුවීම් මේ වන විට ජාත්යන්තර මට්ටමින් වාර්තා වී ඇත්තේ 100 කට අඩු ප්රමාණයකි.
FRB විසර්ජන හටගැනීමට පැහැදිලි හේතුවක් මේ වන විටත් සොයාගැනීමට විද්යාඥයින් සමත් වී නැත. එමෙන්ම FRB විසර්ජන හටගන්නේ වරකට එක් වතාවක් බැවින් එය අධ්යයනය කිරීමට මූලාශ්රය සොයා ගැනීමද ඉතා අපහසු ය.
FRB විසර්ජන වල පවතින මෙම අද්භූත හා විද්යාත්මක අර්තකථනයකට නතු කිරීමේ ඇති අකාර්යක්ෂම බව නිසා විවිධ විද්යා ප්රබන්ධ නිමවීමට කලා ක්ෂේත්රය පෙරමුණ ගැනීම ද සුලභ සිදුවීමකි. ඒ ඇසුරින් ඇතැමුන් ප්රකාශ කර සිටින්නේ මෙය පිටසක්වල ජීවීන් සිටිනා බවට සාක්ෂියක් බවයි.
මීට පෙර, පළමු වරට FRB විසර්ජනයක් හටගත් බවට වාර්තා වූයේ 2012 වර්ෂයේදීයි. එය FRB121102 ලෙස නම් කර තිබූ අතර, එම විසර්ජනය එම සංඛ්යාතයෙන්ම නැවත 2015 වර්ෂයේදී ද හට ගෙන ඇත. විද්යාඥයින් ඇස්තමේන්තු කර තිබූ අන්දමට එම සංඥාව පෘථිවියේ සිට ආලෝක වර්ෂ බිලියන 3ක පමණ ඈතින් පිහිටි ඉතා කුඩා චක්රාවාටයින් පැමිණි සංඥාවක් බවට හෙලිවිණි.
පසුගිය දින වාර්තා වූ FRB විසර්ජනය හට ගෙන තිබෙන්නේ අගෝස්තු මස 30 වන දින ය. පසුව එම සංඥාව නැවත නැවත් හට ගත් බවට විද්යාඥයින් විසින් හඳුනා ගෙන තිබිණි. සැප්තැම්බර් 03 වන දින වන විට FRB විසර්ජන 20 කට අධික සංඛ්යාවක් නිකුත් වී තිබිණි.
කෙසේ වෙතත්, චීනයේ පවතින මෙම ගෝලාකාර ගුවන්විදුලි දුරේක්ෂයට ආවරණය කළ හැක්කේ ගිගාහර්ට්ස් 1.05 – 1.45 ක සංඛ්යාත සීමාවක් බැවින්, එයද ඉතා ඉහල පරාසයේ තරංග වලට සංවේදී මුත් ප්රමාණවත් නොවිය හැකි බැවින්, මෙම අද්භූත ගුවන් විදුලි සංඥා පිළිබඳ පූර්ව නිගමනයකට එළඹීමට තවමත් අපහසු යැයි FAST ව්යාපෘතියේ විද්යාඥයෝ පෙන්වා දෙති.
එමෙන්ම මේ පිළිබඳ පර්යේෂණ කටයුතු දිගටම සිදුකරන බවත්, ලොව අනෙකුත් තාරකා විද්යාඥයින් ගේ සහය ද මේ සඳහා ලැබෙනු ඇති බවට අපේක්ෂා කරන බවත් ඔවුහු පවසා සිටියහ.
එක්සත් ජනපදය ප්රමුඛ මිලිටරි සන්ධානයක් ජනවාරි මාසයේ සිට අවස්ථා ගණනාවකදී හූති ඉලක්ක වෙත ප්රහාර එල්ල…
විරෝධතාකරුවන් පාගමන් හා වෙනත් ක්රියාමාර්ග ගැන අවධානය යොමු කරමින් ආරක්ෂාව තර කිරීමට විශ්වවිද්යාල පාලනයන් කටයුතු…
එල් නිනෝ තත්වය ඇමේසන් හි ඓතිහාසික නියඟයක් ඇති කිරීමටත් දකුණේ දැඩි වර්ෂාපතනයක් ඇති කිරීමටත් සමත්ව…
පසුගිය සතියේ ධවල මන්දිරය කැනඩාවේ සහ එක්සත් ජනපදයේ ඝාතන කුමන්ත්රණවල ඉන්දියානු ඔත්තු සේවයේ වාර්තාගත භූමිකාව…
1984 මැතිවරණයේ ආසන දෙකේ ඉඳලා 2019දී 303ට ගියේ මෝඩි සහ ෂා නිසා ..
එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් සංවිධාන විසින් අසල්වැසි රාජ්ය වලින් නැවත නැවතත් ඉල්ලා තිබුණේ, ප්රචණ්ඩත්වයෙන් සහ…
විශේෂත්වය වන්නේ ඡන්දය ප්රකාශ කිරීම සඳහා හැඳුනුම්පත අනිවාර්ය බවට නව නීති ගෙන එනු ලැබුවේ ද…
මෙම මෙහෙයුම සාර්ථක වුවහොත් 2030 වන විට මිනිසෙකු සඳ මත තබා චන්ද්ර කඳවුරු පිහිටුවීම චීනයේ…
ඊශ්රායල අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු ප්රතිචාර වශයෙන් දියත් කළ මිලිටරි ප්රහාරය හිට්ලර් කළ දෙයට වඩා අඩු…
මේ පුවත වාර්තා වන්නේ, දකුණු වියට්නාමයෙන් වන අතර,ඩොං නයි පළාතේ ජලාශයක මත්ස්යයින් ලක්ෂ ගණනක් මිය…
මෙම අද්විතීය මිනිසා වයස අවුරුදු 86 දී ෆ්රෑන්ක්ලින් හි නැෂ්විල් උප නගරයේදී මිය ගිය බව…
පුද්ගලයන් 21 දෙනෙකු අතුරුදන්ව ඇති බවත්, රියෝ ග්රෑන්ඩ් දෝ සුල් ප්රාන්තයේ ඇති වූ ජල ගැලීම්…
කාන්තාවන්ගේ සෞඛ්යය නංවාලීම, ලිංගික හා ප්රජනන ගැටළු වැනි සෞඛ්ය ගැටළු වෙනුවෙන් අවධානය යොමු කිරීම හදිසි…
උන් එසේ විවාපත් වී, වසර තිස් හතරක් සතුටින් ජීවත් ව; දරුවන් අටක් ලැබීය!
එරට ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ නිදහස් භාෂණයට ඇති අයිතිය ප්රියජනක සංස්කෘතික පරමාදර්ශයක් වේ.