උතුරු අර්ධගෝලයට ජූනි මස උදාවන්නේ වර්ෂයේ දීර්ඝතම දිවා කාලයයි. එවිට පුළුල් පත්ර සහිත ශාක වෙහෙසකර බර වැඩ මුරවල යෙදීම ආරම්භ කරති. උතුරු ඇමරිකාවේ නැගෙනහිර වෙරළ තීරය ට මෙවිට අමුතුම ගිම්හානයක් උදා වී ඇත්තා සේ පෙනෙන්නට ගනියි. එයට හේතුව, හිරු බැස යාමත් සමග වනයට නිදිවර්ජිත රාත්රීන් උදා වීමයි. එවිට දාහත් වසරක් මුළුල්ලේ පොළොව යට සැඟවී සිටි ජීවයක් නළියන්නට පටන් ගනියි.
දා හත් වසරක් මුළුල්ලේ කල් යල් බැලූ උන් නම්, රැහැයි කුලයට අයත් සිකාඩාවුන් ය. උහු සොම්බීවරු මෙන් පස මතුපිටට පැමිණෙති. ළඟම ඇති ගස වෙත පියනගති. ඉන්පසු එකා මෙන් ගසට නැගීම අරඹති. මුලින් උන් පැමිණෙන්නේ දහස් ගණනිනි. නමුත් ඉක්මනින්ම, වනය පුරා ජීවත් වූ මිලියන ගණනක් වන සිකාඩාවෝ ද එයට එක්වෙති. මෙය, මිහිපිට වරකට දැකිය හැකි දැවැන්තම කෘමී නිර්ගමනයයි. හෙවත් කෘමීන්ගේ දැවැන්තම පහළ වීමයි.
උන් ලහි ලහියේ දිව යන්නේ උස් තුරු මුදුන්වල ඉහළ අතු වෙතට ය. ඝනකම් බාහිර සැකිල්ල හෙවත් බහිෂ්චර්මය උන්ගේ ආවේණික ලක්ෂණයකි. එයද තුරු මත අතුල්ලමින් උහු නොකඩවා බඩගාති. එවිට සිදුවන්නේ සොබාදහමේ අපූර්වතම සංසිද්ධියකි. උන්ගේ පිහාටු ක්රමයෙන් මතුවෙයි. මුලින් ඒවා මෘදු ය. සුදු පැහැති ය. නමුත් ශිෂුවන් සුහුඹුලන් බවට පත්වන මෙම පරිණාමනය සම්පූර්ණ වීම ට නම්, උන් පත්රවල යටි පැත්තේ එල්ලී පසුවදා අළුයම වන තෙක් ඒ ආකාරයෙන්ම පසු විය යුතු ය. පසුදිනට එළිය වැටුණු වි, උන්ගේ සංක්රාන්ති සමය ගෙවී ගොසිනි. දාහත් වසරක් මුළුල්ලේ නොතිබූ සිකාඩා හඬෙන් මුළු වන පෙතම ගිගුම් දෙන්නට පටන් ගනියි. උන්ගේ සුදු පැහැති මෘදු පිහාටු ක්රමයෙන් තද දුඹුරු පැහැයට හැරෙයි. දර රතු ඇස් පටල හා කළු පැහැ ශරීරය නිසා එම පැහැය වඩාත් ඉස්මතු වී පෙනේ. බැලූ බැලූ අත සිකාඩාවන් ය. සුහුඹුල් සිකාඩාවෝ දරුණු බඩගිනිකාරයෝ වෙති. උහු උමතුවෙන් මෙන් වග විභාගයක් නොමැතිව හසුවන සෑම දෙයක්ම කා දමති. මේ වග විභාගයක් නැතිකම නිසා උහු අනතුරුවලට ද අත වනති. එවිට වැරදීමකින් හෝ බිමට හෝ ජලයට වැටෙන සිකාඩාවෙක්, විලෝපිතයන්ට රස මසවුළකි. කැස්බෑවුන්, මැඩියන් මෙන්ම පක්ෂීන් හා ලේනුන් ද මේ විලෝපිකයන් අතර වෙයි. උන් ට මෙය විටෙක සිය ජීවිත කාලයට ම එක් වරක් පමණක් භුක්ති විඳින්නට ලැබෙනා මහා ආහාර උත්සවයකි.
ඒ අතින් සිකාඩාවුන් කාන්තාර පතංගයන් තරමටවත් වාසනාවන්ත නොවෙති. එනම්, කාන්තාර පතංගයන්ට මෙන් උන්ට පළා යා නොහැකිය. ආරක්ෂා වීම සඳහා කිසිදු ශිල්පයක් ද නොදනිති. අවසානයේ සියලු සිකාඩාවුන් විලෝපිකයන් විසින් ආහාරයට ගෙන අවසන් නොවීම පිණිස එකම හේතුව වන්නේ උන්, කෑමට ගෙන අවසන් කළ නොහැකි තරමට අධි ප්රමාණයකින් යුක්ත වීම නිසා ය. එවිට පක්ෂීහු තවත් කාගත නොහැකි තරමට කුස පුරවා ගනිති. කැස්බෑවුන් මුව විවර කළ නොහැකි තරමට ආහාරයෙන් සංතෘප්ත වී සිටිති. මේ අනුව සිය පරිණාමීය අරමුණ මුදුන්පමුණුවා ගැනීමට හැකිවන්නේ විලෝපිකයන්ගේ මුව තුළට නොගොස් දිවි බේරාගැනීමට සමත් වූ අල්පයක් වන සිකාඩාවුන්ට පමණකි.
සිකාඩා ජීවන චක්රයක මේ පරිණාමීය අරමුණ යනු අන් කිසිවක් නොව විරුද්ධ ලිංගිකයන් සමග එක්වීමයි. ඉක්බිති සුහුඹුල් සත්තු බිත්තර දමති. එවිට උන්ගේ රාජකාරිය අවසන් වූවා වේ.
ඉන්පසු දින කිහිපයක ඈවෑමෙන් සිදුවන්නේ ඇස් අදහාගත නොහැකි දෙයකි. ශාක පත්රවල යටි පැත්තේ සිකාඩා පිටසැකිළි හෙවත් බහිෂ්චර්ම පමණක් ඉතිරි වේ. මෙහෙවර නිමා කළ හෙයින් උන් මිය ගොසිනි. වන පෙත නැවතත් නිසල ය.
සිය මරණයෙන් මතුද සිකාඩාවෝ වන පෙත වෙනුවෙන් අවසන් යුතුකම ඉටු කර යති. උහු සිය බහිෂ් සැකිලි වන බිමට දන් දෙති. ඒවා පසට පොහොර වේ. මූලික වශයෙන්ම කයිටින් බහුඅවයවිකයෙන් සැදී ඇති හෙයින් විගස පසට ජීර්ණය නොවුණද එහි සාරය අතිමහත් ය. කාලය ගෙවී යත්ම සිකාඩාවුන්ගේ බහිෂ්චර්ම පත්රවලින් ගැළවී බිමට වැටෙයි. දැන්, වනපෙතේ පොළොව මත එකම සිකාඩා බහිෂ්චර්ම ගොඩකි. එහි ද පෝෂණය පසටම ය. එම අධිපෝෂණීය අතිරේකයෙන් වාසි ලබන්නේ ශාක විශේෂයි. ස්වභාවික ලෝකයේ දැකිය හැකි දැවැන්තරම ස්වභාවික පොහොර වඩිය මෙය විය යුතු ය.
තවත් දා හත් වසරක් ගත වන තෙක් මේ වන පෙතෙහි සිකාඩා හඬක්වත් ඇසෙන එකක් නැත. පස තුළ වූ බිත්තර තවත් දාහත් වසරක් යන තෙක් නිද්රාශීලී ව පවතිනු ඇත. ඉන්පසු ගිම්හානයේ එක් උණුසුම් රැයක ඒවා පිපිරී, ළපටි සිකාඩාවුන් තැනී, උන්ගෙන් බහුතරය විලෝපිකයන්ට ගොදුරු වී, ඉතිරි වූවන් ලිංගික ව එක්වී ළමා ළපටීන් තනා, බිජු දමා මේ ආකාරයට ම බහිෂ් සැකිලි පමණක් ඉතිරි කර සමුගෙන යනු ඇත. වන පෙත ඇති තෙක්ම මේ චක්රය නොමියේ.
මෙම මරණ දණ්ඩනය පැනවීම ජාත්යන්තර විරෝධතාවලට ද හේතු වී ඇති අතර මානවහිමිකම් කණ්ඩායම් මෙය මානව…
මේ මස මුලදී, කෙන්යාවේ කාලගුණ විද්යා දෙපාර්තමේන්තුව අනතුරු අඟවා තිබුණේ, මැයි මාසය දක්වා රටේ විවිධ…
සටහන - නිපුනි ලියනගේ අප්රේල් 29 , ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ): ශීත කළ පීසා වර්ග භාවිතයෙන්…
සටහන - නිපුනි ලියනගේ අප්රේල් 29 , ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ): වයස නිකන්ම නිකන් ඉලක්කමක් විතරයි…
අහමදාබාද් නියෝජ්ය පොලිස්පතිවරයා ඉන්දීය මාධ්යට පවසා ඇත්තේ, මෙවැනි මත්ද්රව්ය තොගයක් අත්අඩංගුවට ගැනීම සම්බන්ධයෙන් සතුටට පත්වන…
ඊශ්රායල අමාත්ය මණ්ඩලය අනතුරු අඟවා ඇත්තේ, සටන් විරාමයකට එකඟ වුවහොත් අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහුගේ රජය බිඳ…
වෙළඳපොලේ ඇති සුඛෝපභෝගී පුද්ගලික ජෙට් එකක් කුලියට ගැනීම සඳහා බදු ගෙවන්නන්ගේ වියදමින් පවුම් ලක්ෂ ගණන්…
සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් පුළුල් විමර්ශනයක් ක්රියාත්මකයි.
දැනට ලෝකය දැවැන්ත විපර්යාසයකට මුහුණ දෙමින් සිටින අතර ජාත්යන්තර තත්ත්වය ද ඉතා සංකීර්ණ වන අතාර,…
නැගෙනහිර බෑග්ඩෑඩ්හි පිහිටි ඇගේ නිවස ආසන්නයේදී වෙඩි තබා ඇයව මෙලෙස ඝාතනය කර ඇති බව විදෙස්…
1994 වසරේදී පළමු මැතිවරණයෙන් කලින් තහනම් කරන ලද අප්රිකානු ජාතික කොන්ග්රසය (ANC) පක්ෂය අතිමහත් ලෙස…
මේ අතර ඊශ්රායලය හා හමාස් සංවිධානය අතර සටන් විරාමයක් ක්රියාත්මක කිරීම සම්බන්ධයෙන් පැවැත්වෙන සාකච්ඡා සඳහා…
ගෝලීය ආර්ථිකයට ඉහළම දායකයින් පස්දෙනා අතර චීනය, ජර්මනිය (2.77%), රුසියාව (2.71%) සහ බ්රසීලය (2.19%) ඇතුළත්…
මෙම ඛේදජනක අනතුර සිදුවී වසර 112කට පසුවත් ඒ වෙනුවෙන් ඇති ඉල්ලුම සුළුපටු නොවේ.
මෙම පිපිරිම හේතුවෙන් ගොඩනැගිලි හතරක් හමුදා වාහන කිහිපයකට හානි සිදුවී ඇති අතර ගම්වාසීන්ගේ නිවාස 25ක්…