තරග විභාග

තව වසර 30 කින් මානව ශිෂ්ටාචාරය වඳ වේ!

බුද්ධිමතුන්ගේ සංචිතයක් වන ඔස්ට්‍රේලියාවේ Breakthrough National Centre for Climate Restoration විසින් එළිදැක්වූ වාර්තාවක් මෙයට දින කිහිපයකට පෙර හෙළි කර සිටියේ එහි ඇති බරපතළ තත්වයයි. එම බරපතළ තත්වයේ තර්කානුකූල භාවයයි.

එම වාර්තාවේ හැඳින්වීමේ මෙසේ දැක්වේ.

‘‘මිහිමත මිනිස් ජීවිතය වඩාත්ම භයානක ආකාරයෙන් (in the most horrible way) තුරන් වී යාමට නියමිත ය.“

මානව ශිෂ්ටාචාරය අතු ගා දමන්නේ කුමක් විසින්ද?

climate change එසේත් නැතිනම් දේශගුණික විපර්යාසය මේ වන විට මානව ශිෂ්ටාචාරය අතරමගදී අවසන් කර දමන බවට ද එම වාර්තාව පැහැදිලි කර දෙයි.

කොරල් පර දේශගුණික විපර්යාසවලට ඔරොත්තු දීම සඳහා හැකි පමණ වෑයම් කරමින් සිටියි.

දේශගුණික විපර්යාස විසින් සිදුකරනු ලබන විපරිතයන් විසින් පෘථිවියට ඇති කරන දැවැන්තම බලපෑම වන්නේ ආහාර සහ ජලය විෂ සහිත වීමයි.

මෙය, අනතුරුව සමාජ ආර්ථික අසමතුලිතතා ලෝකය පුරා ඇති කරන උත්ප්‍රේරකයක් ලෙස ක්‍රියා කරනු ඇත. ඉදිරි දශක 3 ඇතුළත පුපුරා යාමට නියමිත ව තිබෙන්නේ මේ ඛේදවාචකයයි.

මිහිතලය බේරාගැනීමට අපට තව ඉතිරිව තිබෙන්නේ වසර 30 යි යනුවෙන් මානවයාගේ ඇස් ඇරවන මෙම පර්යේෂණයේ කර්තෘවරයා වන්නේ David Spratt හෙවත් Breakthrough හි පර්යේෂණ අධ්‍යක්ෂවරයා සහ Ian Dunlopය. ඉයන් ඩන්ලොප් යනු, 
Royal Dutch Shell සමාගමෙහි කලක් සේවය කළ අන්තර්ජාතික කීර්තියක් ලද තෙල්, වායු සහ ගල්අඟුරු කර්මාන්තය පිළිබඳ ක්‍රියාකාරියෙකි. ඔස්ට්‍රේලියානු ගල්අඟුරු සංගමයේ සභාපතිවරයා වශයෙන් ද සේවය කර ඇති ඔහු, මිහිතලය උණුසුම් වීමේ දුර්විපාක අප බොහෝ දෙනෙකුට වඩා සංවේදී ලෙස දැන සිටින අයෙකි.

කොතරම් කිව්වත්…

මිහිතලය උණුසුම් වීම, හරිතාගාර වායු විමෝචනය වැනි දේ ගැන කොතරම් කීවත් අප අතරින් බොහෝ දෙනෙකුට පාරිසරික වෙනස්කම් යනු තවමත් අසංවේදී මාතෘකාවකි. මෙම පර්යේෂණය පැහැදිලිවම පෙන්වා දෙන්නේ හරිතාගාර වායු විමෝචනය අඩු කර ගැනීමට ගෝලීය වශයෙන් මානවයා දක්වන අසමත් කම විසින් මේ මහා විනාශය සිදුකිරීම ඉක්මන් කර ඇති බවයි. වසර 2030 වන විට ලෝකයේ හරිතාගාර වායු විමෝචනය උපරිමයක් බවට පත්වනු ඇති බව ද පර්යේෂකයෝ මෙහිදී අවධාරණය කරති.

මේ අන්දමින් මිහිතලය දිගින් දිගටම රත් වන විට අප නොදැනුවත්වම වසර 2050 වෙත අප ළඟාවනවා ඇත. එහිදී ලොව පුරා පරිසර හිතකාමීන් නැවත නැවතත් කියා සිටින, අංශක 3 කින් ගෝලීය උණුසුම ඉහළ යාම නමැති නපුරු සිහිනය සැබෑවක් වනු ඇත. එය එසේ වුවහොත්, ඇත්තෙන්ම අප ඒ වන විට ප්‍රමාද වැඩි ය.

hothouse Earth

ඒ වන විට අපට ඉතිරි වනු ඇත්තේ සාමාන්‍ය පෘථිවි ගෝලයක් නොවේ. එවිට අපට ඉතිරිවන මිහිතලයට විද්‍යාඥයෝ අලුත් යෙදුමක් පාවිච්චි කරති. ඒ නම් ‘හොට්හවුස් අර්ත්‘ යන්නයි. එහි අරුත, පෘථිවිය ‘තාප නිවස්නයක්‘ බවට පත්ව තිබෙනු ඇති බවයි.

එහි ලක්ෂණ මොනවාද?

  • සාගර අයිස් මහා පරිමාණයෙන් දියවී යාම
  • දූපත් රාජ්‍යයන් සොයාගත නොහැකි ලෙස ජලයෙන් යට වී යාම (මාලදිවයින මේ අතරින් ප්‍රධාන ය)
  • සාගරයේ උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම
  • මුහුදු ජල මට්ටම් අති සීඝ්‍රයෙන් ඉහළ යාම
  • නිත්‍ය තුහින නොහොත් permafrost අයිස් දිය වී යාම – නිත්‍ය තුහින යනු පෘථිවි පරිසර පද්ධතියේ අතිශය වැදගත් කොටසකි. නිත්‍ය තුහින යනු, සදාකාලිකව හිමට යටවූ පස් ය. ආක්ටික්, ඇන්ටාක්ටික් සහ ඇල්පයින් පෙදෙස්වල ඇති මෙම පස්, හිම මිදෙන ශීතලට ද වඩා සිසිල් ය. මේවා ද මහා පරිමාණයෙන් දිය වී යාමට පටන් ගනු ඇත.
  • ඇමසන් කලාපයේ උග්‍ර නියඟය සහ ඇමසන් වනය මිය යාම – ඇමසන් වනය හඳුන්වන අන්වර්ථ නාමය වන්නේ ‘ලෝකයේ පෙණහැල්ල‘ යි. එයට හේතුව, පෘථිවිය මත ජීවීන්ට ශ්වසනයට අවශ්‍ය ඔක්සිජන් වායුවෙන් 80%ක්ම නිපදවන්නේ ඇමසන් වනය ආශ්‍රිතව වීමයි. එහි තුරුලතා බිලියන 360 ක් තිබේ.
ඇමසන් වනය නොහොත් ලෝකයේ පෙණහැල්ල
ගෝලී්‍ය උණුසුම වැඩි වීමත් සමග Permafrost හෙවත් නිත්‍ය තුහින දියවී යාමේ ප්‍රතිඵලය මෙයයි…

භූ ගෝලීය වශයෙන් ලෝකය උඩු යටිකුරු වන හැටි

කෙටියෙන් මෙසේ ය.

  • ආසියානු සහ බටහිර අප්‍රිකානු මෝසම් වර්ෂා රටාව සම්පූර්ණයෙන්ම විකෘති වනු ඇත.
  • ගල්ෆ් දියවැල් මන්දගාමී වනු ඇත.
  • උතුරු ඇමරිකාව අත්‍යන්ත කාලගුණික තත්වයන්ට මුහුණ දෙනු ඇත. උදා – ලැව් ගිනි, තාප තරංග, නියඟය සහ ජල ගැලීම්.
  • චීනයට ගිම්හාන මෝසම් වැසි නතර වනු ඇත.
  • ආසියාවේ මහා ගංගා සිඳී යනු ඇත. මෙයට විශාල වශයෙන් හේතු වන්නේ හිමාලය කඳුවැටියේ අයිස් වැස්මෙන් 1/3 ක් දියවී යාමයි.
  • ඇන්ඩීස් කඳුකරය ආශ්‍රිතව පිහිටා තිබෙන ග්ලැසියරවලින් 70%ක් දියවී අවසන් වනු ඇත.
  • මෙක්සිකෝවට සහ මධ්‍යම ඇමරිකාවට ලැබෙන වර්ෂාපතනය 50%කින් අඩු වනු ඇත.

ගෝලීය උණුසුම සෙල්සියස් අංශක 2 කින් ඉහළ ගියහොත් සිදුවන දේ

එය වටහා ගැනීමට අපහසු නැත. විද්‍යාඥයෝ මෙසේ කියති.

‘‘ගෝලීය උණුසුම සෙල්සියස් අංශක 2 කින් ඉහළ ගියත්, ලෝකයේ බිලියන භාගයක ජනතාවට අලුත් ස්ථානවල පදිංචි වන්නට සිදු වෙනවා. සිදුවන්නට නියමිත විනාශය සිතාගන්නටවත් බැහැ..“

පැරිස් සම්මුතිය වෑයම් කරන්නේ ගෝලීය උණුසුම සෙල්සියස් අංශක 3 කින් ඉහළ යාම නතර කර ගන්නට ය. නමුත් හරිතාගාර ආචරණයට දායක වන ලෝකයේ ලොකුම කාබන් ඩයොක්සයිඩ් විමෝචකයා වන ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය දැනටමත් තමන් පැරිස් සම්මුතියෙන් ඉවත් වන බව පවසා ඇත. මේ පර්යේෂණ වාර්තාව ඉඟි කර සිටින්නේ සෙල්සියස් අංශක 3නොව අංශක 2 පවා අතිශය භයානක අගයක් ගන්නා බවයි. සැබවින්ම ගෝලීය සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වය සෙල්සියස් අංශක 2 කින් වසර 2050 වන විට ඉහළ යාමට නියමිත බවත්, එහිදී මානව ශිෂ්ටාචාරය මිහිමතින් අතු ගෑවී යන්නට නියමිත බවත් එනිසා ඔවුහු නැවත නැවතත් අවධාරණය කරති.

Share

Recent Posts

සදික් ඛාන් තුන්වන වරටත් ලන්ඩන් නගරාධිපති ලෙස ජයග්‍රහණය කරයි

කම්කරු පක්ෂයේ ජය තහවුරු කළ ප්‍රබල අවස්ථාවක්

5 hours ago

‘උතුරු ගාසා තීරය සම්පුර්ණ සාගතයකට ලක්ව ඇත’ – එක්සත් ජාතීන්ගේ ලෝක ආහාර වැඩසටහණේ (WFP) ප්‍රධානි

ඊශ්‍රායල් ප්‍රහාර වලින් පලා ගිය මිලියන 1.4කට වැඩි පලස්තීන ජාතිකයන් පිරිසක් රෆාහි ආහාර, ජලය, ඖෂධ…

6 hours ago

නායයෑම් හා ගංවතුර නිසා ඉන්දුනීසියාවේ 15 දෙනෙකු ජීවිතක්ෂයට!

ආපදා කළමනාකරණ ඒජන්සිය පවසන්නේ, ධාරානිපාත වර්ෂාව හේතුවෙන් පුද්ගලයින් 115 දෙනෙකු ප්‍රදේශයෙන් ඉවත් කර ඇති අතර…

20 hours ago

ඊශ්‍රායලයට යන නැව්වලට සිය සිමාව තුළ අනිවාර්යෙන් ප්‍රහාර එල්ල කරන බව හූතිවරු පවසයි

එක්සත් ජනපදය ප්‍රමුඛ මිලිටරි සන්ධානයක් ජනවාරි මාසයේ සිට අවස්ථා ගණනාවකදී හූති ඉලක්ක වෙත ප්‍රහාර එල්ල…

24 hours ago

එළඹෙන සති අන්තයේ ඇමරිකා විශ්වවිද්‍යාල ගාසා යුද විරෝධතාකරුවන්ගෙන් බාධා එල්ල වේ යැයි සැකයක්!

විරෝධතාකරුවන් පාගමන් හා වෙනත් ක්‍රියාමාර්ග ගැන අවධානය යොමු කරමින් ආරක්ෂාව තර කිරීමට විශ්වවිද්‍යාල පාලනයන් කටයුතු…

1 day ago

බ්‍රසීලය වසර 80කට පසු මාරාන්තික ගංවතුරකට මුහුණ දේ; 37ක් මියගොස් 74 දෙනෙකු අතුරුදන්

එල් නිනෝ තත්වය ඇමේසන් හි ඓතිහාසික නියඟයක් ඇති කිරීමටත් දකුණේ දැඩි වර්ෂාපතනයක් ඇති කිරීමටත් සමත්ව…

1 day ago

සික් බෙදුම්වාදී නායක නිජ්ජාර්ගේ ඝාතනය සම්බන්ධයෙන් කැනඩාව තිදෙනෙකු අත්අඩංගුවට ගනී

පසුගිය සතියේ ධවල මන්දිරය කැනඩාවේ සහ එක්සත් ජනපදයේ ඝාතන කුමන්ත්‍රණවල ඉන්දියානු ඔත්තු සේවයේ වාර්තාගත භූමිකාව…

1 day ago

ඉන්දියාව මියන්මාර සරණාගතයින් පිටුවහල් කරයි

එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් සංවිධාන විසින් අසල්වැසි රාජ්‍ය වලින් නැවත නැවතත් ඉල්ලා තිබුණේ, ප්‍රචණ්ඩත්වයෙන් සහ…

2 days ago

ඡන්ද මධ්‍යස්ථානයකින් ආපසු හරවා යැවු එංගලන්තයේ හිටපු අගමැති බොරිස් ජෝන්සන්!

විශේෂත්වය වන්නේ ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම සඳහා හැඳුනුම්පත අනිවාර්ය බවට නව නීති ගෙන එනු ලැබුවේ ද…

2 days ago

චීනය සඳ මත කඳවුරු බැඳීමේ මෙහෙයුම දියත් කරයි

මෙම මෙහෙයුම සාර්ථක වුවහොත් 2030 වන විට මිනිසෙකු සඳ මත තබා චන්ද්‍ර කඳවුරු පිහිටුවීම චීනයේ…

2 days ago

තුර්කිය ඊශ්‍රායලය සමඟ පැවති වෙළඳ සබඳතා අත්හිටුවයි

ඊශ්‍රායල අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු ප්‍රතිචාර වශයෙන් දියත් කළ මිලිටරි ප්‍රහාරය හිට්ලර් කළ දෙයට වඩා අඩු…

2 days ago

දකුණු වියට්නාමයේ ජලාශයක මත්ස්‍යයින් විශාල සංඛ්‍යාවක් මිය යයි!

මේ පුවත වාර්තා වන්නේ, දකුණු වියට්නාමයෙන් වන අතර,ඩොං නයි පළාතේ ජලාශයක මත්ස්‍යයින් ලක්ෂ ගණනක් මිය…

3 days ago

ගිටාර් වීරයා DUANE EDDY ගිටාරය තනිකර ජීවන රිද්මයට තිත තබයි!

මෙම අද්විතීය මිනිසා වයස අවුරුදු 86 දී ෆ්‍රෑන්ක්ලින් හි නැෂ්විල් උප නගරයේදී මිය ගිය බව…

3 days ago

බ්‍රසීලයට ගං වතුර, 10ක් මිය යයි!21ක් අතුරුදහන්

පුද්ගලයන් 21 දෙනෙකු අතුරුදන්ව ඇති බවත්, රියෝ ග්‍රෑන්ඩ් දෝ සුල් ප්‍රාන්තයේ ඇති වූ ජල ගැලීම්…

3 days ago