එදා

ලෝක සිතියමේ ඔක්තෝබර් 30

අද, ඔක්තොම්බර් 30 වැනිදා යි

ආජන්ටිනියානු පාපන්දු ක්‍රීඩක දියාගෝ මැරඩෝනා ගේ හැට වැනි උපන්දිනය අද යි. 1997 දී අද වැනි දිනක, එනම් ඔහු ගේ 37 වැනි උපන් දිනය දා පාපන්දු ක්‍රීඩාවෙන් විශ්‍රාම ගැනීම ඔහු නිවේදනය කළේ ය. ලෝකයේ එදා මෙදාතුර බිහිවූ පාපන්දු විශිෂ්ටයෙකු ලෙස සැලකෙන ඔහු, මේ වන විට ආර්ජන්ටිනාවේ පාපන්දු සමාජවල පුහුණුකරුවෙකු ලෙස කටයුතු කරයි.

1485 – ටියුඩර් රාජවංශය ඇරඹෙයි

1485 – හෙන්රි ටියුඩර් අද වැනි දිනක ‘දෙවැනි හෙන්රි‘ යන නමින් රාජ්‍යත්වයට පත් වෙයි. එංගලන්තයේ ටියුඩර් රාජවංශය ස්ථාපනය කරනු ලැබුවේ ඔහු විසිනි. එරට එතෙක් යුධ වදිමින් සිටි යුද්ධ නිමා කළ ඔහු, ඔහු ගේ දරුවන් ගේ විවාහයන්, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික සම්බන්ධතා ගොඩ නගා ගැනීමට උපයෝගි කර ගත්තේ ය. ඉංග්‍රීසි නීතියට පදනම දැමුවේ මේ රජු විසින් බව කියැවේ.

1905 – රුසියාවේ රදළ පැළැන්තියට තිත

1905 – රුසියාවේ දෙවැනි නිකලස් අධිරාජ්‍යයා ඔක්තෝබර් මැනිෆෙස්ටෝව නිකුත් කරයි. මේ හරහා රුසියාවේ සීමාරහිත රදළ පැළැන්තියට තිත තබා, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථානුකූල රාජාණ්ඩුවකට මග සැලැසිණ.

1917 – බැල්ෆෝර් ප්‍රකාශය

1917 – බ්‍රිතාන්‍ය පාර්ලිමේන්තුව බැල්ෆෝර් ප්‍රකාශයට අනුමැතිය දෙයි. පලස්තීනයේ යුදෙව් රාජ්‍යයක් නිර්මාණය කිරීමට සහය දීම සඳහා මේ ප්‍රකාශය සකසනු ලැබුවේ එවකට අගමැති ආතර් බැල්ෆෝර් විසින් සකසනු ලැබිණ.

1922 – බෙනීටෝ මුසෝලිනීගේ ආණ්ඩුව

November 1922: Italian fascist dictator Benito Mussolini (1883 – 1945). (Photo by Topical Press Agency/Getty Images)

1922 – බෙනිටෝ මුසෝලිනි ඉතාලියේ ආණ්ඩුවක් පිහිටුවයි. රෝමයේ පැවැත්වූ මහා පා ගමනක් තුළින් ඔහු සිය බලය පෙන්වීමට සමත් විය. බෙනීටෝ මුසෝලිනී ඒ දක්වා ඉතාලියේ බලයට පත් වු ළාබාලතම අග්‍රාමාත්‍යවරයා විය. එවකට ඔහුගේ වයස අවුරුදු 39 ක් විය. මුලින් සමාජවාදියෙකු වූ මුසෝලිනී පළමු ලෝක යුද්ධයට සහභාගි වී තුවාළ ලැබීමෙන් පසු ඉතාලි ජාතිකවාදයේ (විප්ලවීය ජාතිකවාදෙය්) නිර්මාතෘවරයෙකු බවට පත් විය.

ෆැසිස්ට් ඒකාධිපතියෙකු ලෙස

දෙවැනි ලෝක යුද්ධ සමයේ, අක්ෂ පක්ශයේ ප්‍රධාන බලවේගයක් වූ ඔහු ඉතාලි ෆැසිස්ට් පක්ෂය පිහිටුවී ය. ජර්මන් ජාතික ඒකාධිපති ඇඩොල්ෆ් හිට්ලර් සමග සමීප සන්ධානයක් පිහිටුවා ගත් ඔහු ගේ අභිප්‍රාය වූයේ තමන් ගේ ම අධිරාජ්‍යයක් පිහිටුවීම යි. අවසානයේ ඔහු නතර වූයේ නාසිවාදයේ නිර්මාතෘ හිට්ලර්ගේ යුරෝපීය සගයා ලෙස ය. ඔහු 1943 වසරේදී එල්ලා මරා දැමුණු විට මිනිසුන් පෝලිමේ පැමිණ ඔහුගේ සහ ඔහුගේ පෙම්වතියගේ මළ සිරුරුවලට කෙළ ගැසූ බව ප්‍රකට ය.

1938 – ඔර්සන් වෙල්ස් නිර්මාණය කරන ලද  H. G. වෙල්ස් ගේ War of the Worlds ගුවන් විදුලි නාට්‍යය ප්‍රචාරය කෙරිණ. එවක එක්සත් ජනපදයේ මෙය විශාල කැළඹීමක් ඇති කරන්නට සමත් වූයේ ඇතැම් ශ්‍රාවකයෙක් සැබැවින් ම අඟහරු සිට ආක්‍රමණයක් සිදු වෙතැයි බිය ට පත් වූ නිසා ය!

 

1944 – ඈන් ෆ්‍රෑන්ක්ගේ අවසන් ගමන

1944 – නාසි ජර්මනියේ යුදෙව් ජාතිකයන්ට සිදුවූ අකටයුතුකම් පිළිබද දිනපොතක් ලියූ ඈන් ෆ්‍රෑන්ක් අවුෂ්විට්ස් වධකදවුරේ සිට බෙල්සෙන් වෙත මාරු කර යවනු ලබයි. දෙවැනි ලෝක යුද්ධය අවසාන වන්නට කෙටි කාලයක් තබා ඇය උණ රෝගයෙන් මිය යන්නී ය.

1956 – හංගේරියානු විප්ලවය

1956 – හංගේරියානු විප්ලවය – මේ එරට පුරා සිදුවූ නැගී සිටීමක් වන අතර ඉන් හංගේරියානු රජය විරුද්ධවත් ඊට සෝවියට් දේශයෙන් පවරන ලද ප්‍රතිපත්තිවලට විරුද්ධවත් ජනතාව නැගී සිටීම සිදුවිය. විප්ලවය පැවතියේ දින 18 කි. නොවැම්බර් 10 වැනිදා වන විට සෝවියට් බලය විසින් හංගේරියානු ජනතා බලය සුණු විසුණු කර දමා තිබිණි.

1973- ආසියාව හා යුරෝපය සම්බන්ධ වන පාලම

1973 – තුර්කියේ බොස්ෆෝරස් පාලම සාදා නිම වේ. ඉස්තාන්බුල්හි පිහිටා ඇති මේ හරහා ආසියාවත් යුරෝපයත් සම්බන්ධ වේ.

Share

Recent Posts

හූති කැරළිකරුවන් ඩ්‍රෝන යානයක් බිම හෙළයි!

සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් පුළුල් විමර්ශනයක් ක්‍රියාත්මකයි.

5 hours ago

ඇන්තනි බ්ලින්කන් සහ ෂී ජින්පිං අතර හමුවක්!

දැනට ලෝකය දැවැන්ත විපර්යාසයකට මුහුණ දෙමින් සිටින අතර ජාත්‍යන්තර තත්ත්වය ද ඉතා සංකීර්ණ වන අතාර,…

9 hours ago

ටික් ටොක් තරුවට මොකද වුණේ?

නැගෙනහිර බෑග්ඩෑඩ්හි පිහිටි ඇගේ නිවස ආසන්නයේදී වෙඩි තබා ඇයව මෙලෙස ඝාතනය කර ඇති බව විදෙස්…

11 hours ago

‘අප්‍රේල් 27 යනු අපි අපේ විලංගු ඉවත් කරන දිනයයි. අපේ ශ්‍රේෂ්ඨ රට පුරා නිදහසේ සීනු නාද විය’ ; දකුණු අප්‍රිකාව 30 වසරක නිදහස සමරයි !

1994 වසරේදී පළමු මැතිවරණයෙන් කලින් තහනම් කරන ලද අප්‍රිකානු ජාතික කොන්ග්‍රසය (ANC) පක්ෂය අතිමහත් ලෙස…

11 hours ago

ඊශ්‍රායල් ප්‍රහාරයන්ගෙන් පලස්තීන වැසියන් 27 දෙනෙකු ජීවිතක්ෂයට!

මේ අතර ඊශ්‍රායලය හා හමාස් සංවිධානය අතර සටන් විරාමයක් ක්‍රියාත්මක කිරීම සම්බන්ධයෙන් පැවැත්වෙන සාකච්ඡා සඳහා…

12 hours ago

ප්‍රංශය හොඳම ගෝලීය ආර්ථිකයන් දහයෙන් ඉවතට – IMF

ගෝලීය ආර්ථිකයට ඉහළම දායකයින් පස්දෙනා අතර චීනය, ජර්මනිය (2.77%), රුසියාව (2.71%) සහ බ්‍රසීලය (2.19%) ඇතුළත්…

15 hours ago

ටයිටැනික් නෞකාවේ සිටි ධනවත්ම පුද්ගලයාගේ රන් ඔරලෝසුව පවුම් මිලියන 1.2කට අළෙවි වේ

මෙම ඛේදජනක අනතුර සිදුවී වසර 112කට පසුවත් ඒ වෙනුවෙන් ඇති ඉල්ලුම සුළුපටු නොවේ.

16 hours ago

කාම්බෝජයේ හමුදා කඳවුරක පිපිරීමකින් සොල්දාදුවන් 20 දෙනෙකු මිය යයි

මෙම පිපිරිම හේතුවෙන් ගොඩනැගිලි හතරක් හමුදා වාහන කිහිපයකට හානි සිදුවී ඇති අතර ගම්වාසීන්ගේ නිවාස 25ක්…

16 hours ago

යුක්රේනයට පෙන්ටගනයෙන් ඩොලර් බිලියන 6ක් වටිනා කඩිනම් ආධාර පැකේජයක්

පෙන්ටගනයේ නව මිලිටරි ආධාර පැකේජය හරහා යුක්රේනයේ පතරොම් නිෂ්පාදනය ආරම්භ කිරීමට සැළසුම් කරයි.

1 day ago

යේමනයේ වෙරළට ඔබ්බෙන් බොරතෙල් නැවකට හවුති ප්‍රහාරයක්!

කෙසේවෙතත් තුවාලකරුවන් හෝ මරණ සම්බන්ධයෙන් මෙතෙක් වාර්තා වී නොමැති අතර ප්‍රහාරය පිළිබඳ පරීක්ෂණ පවත්වන බව…

1 day ago

තායිවානයේ රික්ටර් මාපකයේ ඒකක 6.1 ක ප්‍රබල භූකම්පනයක්!

තායිවාන බලධාරීන් සඳහන් කර ඇත්තේ, භූකම්පනය තායිපේ අගනුවරට ද දැනී ඇති බව සඳහන් වන අතර…

1 day ago

ඛාන් යූනිස්, රෆා හා නුසෙයිරාට් සරණාගත කඳවුරට බෝම්බ ප්‍රහාර, කාන්තාවන් සහ ළමයින් ඇතුළු 15 දෙනෙක් මිය යයි!

ගාසා තීරයේ ඛාන් යූනිස්, රෆා හා නුසෙයිරාට් සරණාගත කඳවුරට මෙම ප්‍රහාර එල්ල වී ඇත.

2 days ago

ගංවතුර හේතුවෙන් කෙන්යාවේ මිය ගිය සංඛ්‍යාව 70 දක්වා ඉහළට; 12,000ක පිරිසක් අවතැන්

එල්නිනෝ කාලගුණ රටාවත් සමඟ ගංවතුර තත්වයන්ද උග්‍ර වී තිබේ.

2 days ago

චීනය සහ එක්සත් ජනපදය හවුල්කරුවන් මිස ප්‍රතිවාදීන් නොවිය යුතුයි – ෂි ජින්පින්

අනෙකුත් රටවල අභ්‍යන්තර කටයුතුවලට මැදිහත් නොවීම පිළිබඳ මූලධර්මය මත පදනම්ව, බීජිං එක්සත් ජනපද මැතිවරනවලට මැදිහත්…

2 days ago

බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් සංචිතයට නේපාලයෙන් ලැබුණු සංචාරක සත්කාරය පිළිබඳ නැඟුණු කතාව!

සටහන - නිපුනි ලියනගේ අප්‍රේල් 26 , ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ): අප්‍රේල් 27 වැනිදා ආරම්භ වන…

2 days ago