එදා

ඔක්තෝබර් 27 – දවසේ වැදගත්කම

ශ්‍රව්‍යදෘෂ්‍ය උරුමය සම්බන්ධ ලෝක දිනය (World Day for Audiovisual Heritage)  යි.

විචාරක සම්භාවනාවට පත් ඇමරිකානු කිවිඳියක වන සිල්වියා ප්ලාත් උපත ලබා ඇත්තේ අද වැනි දිනක යි.

1275 – ඇම්ස්ටර්ඩෑම් බිහි වෙයි

1275 – ඇම්ස්ටර්ඩෑම් නගරය පිහිටුවනු ලබයි. එය නෙදර්ලන්තයේ අගනුවර ද වැඩි ම ජනගහණයෙන් යුතු නගරය ද වේ.

1795 – මැඩ්රිඩ් ගිවිසුම

1795 – එක්සත් ජනපදය සහ ස්පාඤ්ඤය අතර මැඩ්රිඩ් ගිවිසුමට අත්සන් තබනු ලබයි. මේ ගිවිසුමෙන් ස්පාඤ්ඤ යටත් විජිත සහ එක්සත් ජනපදය අතර සීමා නිර්ණය කෙරිණ. මෙය ‘පින්ක්සනි ගිවිසුම‘ යනුවෙන් ද හඳුන්වයි.

1913 – වුඩ්රෝ විල්සන්ගේ කඩවුණු බලාපොරොත්තුව

1913 – එක්සත් ජනපදය කිසිදා වෙනත් රටකට ප්‍රහාර එල්ල නොකරන බව එවකට ජනපති වුඩ්රෝ විල්සන් කියා සිටියි. නමුත් ඉතිහාසය විසින් සපථ කර සිටින්නේ එය කොතරම් වාර ගණනක් ඇමරිකාව විසින් කඩ කර තිබේද යන්නයි. සැබවින්ම මෙම ප්‍රකාශයෙන් වසරක් ගත වන විට වුඩ්රෝ විල්සන් ම මෙම ප්‍රකාශය කඩ කරන තැනට පත් වුණේය. ඒ, පළමු ලෝක යුද්ධ සමයයි. වුඩ්රෝ විල්සන්, විදේශ කටයුතු සම්බන්ධයෙන් සිය නිලයේ වැඩි කාලයක් වෙන් කළ යුතු යැයි කල්පනා කළ අයෙක් නොවේ. එනිසා පළමු ලෝක යුද්ධ සමයේදී ඔහු ද අනුගමනය කළේ නිෂ්ක්‍රිය ප්‍රතිපත්තියකි. ඇමරිකාව සාම සාධකයාගේ භූමිකාව ඉටු කිරීමට බලාපොරාත්තුවෙන් සිටියේය. නමුත් ලුසියානා නමැති ඇමරිකානු මගී ප්‍රවාහන නෞකාව, ජර්මනිය විසින් ගිල්වා දැමීමත් සමග එය නිහඬතාවය බිඳී ගියේය. ඇමරිකාව ද පළමු ලෝක යුද්ධයේ පාර්ශවයක් බවට පත් විය.

1982 – චීන ජනගහනය බිලියනය පසු කරයි.

1982 – චීනය තම ජනගහණය බිලියනයේ සීමාව ඉක්මවා ඇති බව නිවේදනය කරයි. මේ සමගම චීනය ජනගහනය අඩු කිරීම සඳහා දැඩි පියවර අනුගමනය කිරීමට සූදානම් වෙයි. ‘එක් දරු ප්‍රතිපත්තිය‘ හෙවත් එක පවුලකට එක දරුවෙක් යන සංකල්පය ඇතිවන්නේ එයින් පසුව ය. මෙම එක්දරු ප්‍රතිපත්තිය තුළ චීනය දරු උපත් මිලියන 400 ක් වළක්වාගෙන ඇතැයි චීන රජයේ දත්ත පවසයි. මෙය දැඩි විවේචනයන්ට ද ලක්ව තිබේ. 2019 වසරේදී චීන ජනගහනය බිලියන 1.4 ක් විය. එය තවමත් ලෝකයේ වැඩිම ජනගහනයක් ජීවත් වන රටයි.

1986 – ලන්ඩන් මූල්‍ය වෙළඳපොළේ ‘මහා පිපුරුම‘

1986 – බ්‍රිතාන්‍ය රජය එක්වර ම එහි මූල්‍ය වෙළඳපොළවලට පනවා තිබූ සීමාවන් ඉවත් කරයි. මෙය එම මූල්‍ය වෙළදපොළවල් එරට ක්‍රියා කරන ආකාරය පූර්ණ වෙනසකට භාජනය කරයි. මෙම ක්‍රියාවලිය අද බ්‍රිතාන්‍යයේ මහා පිපිරුම (Big Bang) ලෙස හැදින් වේ. බ්‍රිතාන්‍ය අගමැතිනී මාග්‍රට් තැචර් විසින් මුල පිරූ මෙම ක්‍රියාවලිය තුළ ලන්ඩනය ලෝකයේ මූල්‍ය කේන්ද්‍රස්ථානයක් බවට ක්‍රමිකව පත් විය. පැරණි මූල්‍ය ආයතන දේශීය සහ විදේශීය විශාල බැංකු විසින් එක් රැයකින් මිලදී ගත් බව කියැවේ. කෙසේ නමුත් එවකට මාග්‍රට් තැචර්ගේ චාන්සලර්වරයා ලෙස කටයුතු කළ නිගෙල් ලෝසන්, පසුව පැවසුවේ 2007-2012 අතර කාලයේ හටගත් ගෝලීය මූල්‍ය අර්බුදය, මෙම මහා පිපුරුමේ අනපේක්ෂිත ප්‍රතිඵලයක් බවයි.

1991 – ටර්ක්මෙනිස්ථානය හෙවත් තුර්කිමෙනිස්ථානය සෝවියට් දේශයෙන් නිදහස ලබයි. මෙය සෝවියට් දේශය කැබලි වීමේ තවත් ප්‍රතිඵලයක් විය.

2017 – කැටලෝනියාවට නිදහස

2017 – 2006 වසරේ පටන් ගෙන ගිය කැටලෝනියානු නිදහස් අරගලයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස කැටලෝනියානු පාර්ලිමේන්තුව එක්‍ රැස් ව, ඒක පාර්ශ්වික ව, ස්පාඤ්ඤයෙන් නිදහස් වූ බවට නිවේදනය කරයි. මෙය සිදුකළේ ජනමත විචාරණයක් මගිනි. ස්පාඤ්ඤයෙන් වෙන්වීමට අදහස් කළ කැටලෝනියාව යුරෝපා සංගමයට බැඳීමට උත්සාහ ගැනීම ද ඉන්පසු සිදුවිය. කෙසේ නමුත් ස්පාඤ්ඤයේ මූල්‍ය කේන්ද්‍රස්ථානයක් ලෙස හැඳින්වුණු කැටලෝනියාව, මෙම බෙදී යාමෙන් අනතුරුව අස්ථාවර විය. කලහකාරී තත්වයන් ඇති කළ කැටලෝනියානු අමාත්‍යවරුන්ට එරෙහිව ස්පාඤ්ඤය විසින් නඩු පවරා ඇති අතර ඔවුන් රටින් පළා ගොස් තිබේ. කිහිප දෙනෙක් ස්පාඤ්ඤය විසින් සිරගත කර තිබේ. කැටලෝනියාවට දැන් වෙනම පාලනයක් ඇත. එහි ජනාධිපති Quim Torra කෝවිඩ් වසංගතය හමුවේ දැඩි අර්බුදයකට ලක් ව සිටියි.

Share

Recent Posts

රැප් ගායකයාගේ මරණ දණ්ඩනය හේතුවෙන් ඉරානය පුරා නැවත විරෝධතා

මෙම මරණ දණ්ඩනය පැනවීම ජාත්‍යන්තර විරෝධතාවලට ද හේතු වී ඇති අතර මානවහිමිකම් කණ්ඩායම් මෙය මානව…

2 hours ago

කෙන්යාවේ වේල්ලක් පුපුරා යාමෙන් 120දෙනෙකු මිය යයි

මේ මස මුලදී, කෙන්යාවේ කාලගුණ විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව අනතුරු අඟවා තිබුණේ, මැයි මාසය දක්වා රටේ විවිධ…

3 hours ago

ශීත කළ පීසාවල අඩංගු ඇතැම් අමුද්‍රව්‍ය සෞඛ්‍යට බලපෑමක් කරන බවට FSIS නිවේදනය කරයි!

සටහන - නිපුනි ලියනගේ අප්‍රේල් 29 , ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ): ශීත කළ පීසා වර්ග භාවිතයෙන්…

7 hours ago

වයස යනු ඉලක්කමක් විතරයි යන්නට මෙවර මිස් යුනිවර්ස්ගෙන් නිදසුනක්!

සටහන - නිපුනි ලියනගේ අප්‍රේල් 29 , ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ): වයස නිකන්ම නිකන් ඉලක්කමක් විතරයි…

10 hours ago

ඉන්දීය වෙරළාරක්ෂක බලකාය විසින් පාකිස්ථානයේ සිට ශ්‍රී ලංකාවට ගෙන ආ හෙරොයින් තොගය‍ක් අත්අඩංගුවට ගනී!

අහමදාබාද් නියෝජ්‍ය පොලිස්පතිවරයා ඉන්දීය මාධ්‍යට පවසා ඇත්තේ, මෙවැනි මත්ද්‍රව්‍ය තොගයක් අත්අඩංගුවට ගැනීම සම්බන්ධයෙන් සතුටට පත්වන…

11 hours ago

සටන් විරාම සාකච්ඡා සඳහා හමාස් නිලධාරීන් ඊජිප්තුවේ කයිරෝ අගනුවරට!

ඊශ්‍රායල අමාත්‍ය මණ්ඩලය අනතුරු අඟවා ඇත්තේ, සටන් විරාමයකට එකඟ වුවහොත් අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහුගේ රජය බිඳ…

12 hours ago

ඩේවිඩ් කැමරන් දින පහක සංචාරයක් වෙනුවෙන් පවුම් මිලියන 42 ක සුඛෝපභෝගී ජෙට් යානයක් කුලියට ගනියි.

වෙළඳපොලේ ඇති සුඛෝපභෝගී පුද්ගලික ජෙට් එකක් කුලියට ගැනීම සඳහා බදු ගෙවන්නන්ගේ වියදමින් පවුම් ලක්ෂ ගණන්…

16 hours ago

හූති කැරළිකරුවන් ඩ්‍රෝන යානයක් බිම හෙළයි!

සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් පුළුල් විමර්ශනයක් ක්‍රියාත්මකයි.

1 day ago

ඇන්තනි බ්ලින්කන් සහ ෂී ජින්පිං අතර හමුවක්!

දැනට ලෝකය දැවැන්ත විපර්යාසයකට මුහුණ දෙමින් සිටින අතර ජාත්‍යන්තර තත්ත්වය ද ඉතා සංකීර්ණ වන අතාර,…

1 day ago

ටික් ටොක් තරුවට මොකද වුණේ?

නැගෙනහිර බෑග්ඩෑඩ්හි පිහිටි ඇගේ නිවස ආසන්නයේදී වෙඩි තබා ඇයව මෙලෙස ඝාතනය කර ඇති බව විදෙස්…

1 day ago

‘අප්‍රේල් 27 යනු අපි අපේ විලංගු ඉවත් කරන දිනයයි. අපේ ශ්‍රේෂ්ඨ රට පුරා නිදහසේ සීනු නාද විය’ ; දකුණු අප්‍රිකාව 30 වසරක නිදහස සමරයි !

1994 වසරේදී පළමු මැතිවරණයෙන් කලින් තහනම් කරන ලද අප්‍රිකානු ජාතික කොන්ග්‍රසය (ANC) පක්ෂය අතිමහත් ලෙස…

1 day ago

ඊශ්‍රායල් ප්‍රහාරයන්ගෙන් පලස්තීන වැසියන් 27 දෙනෙකු ජීවිතක්ෂයට!

මේ අතර ඊශ්‍රායලය හා හමාස් සංවිධානය අතර සටන් විරාමයක් ක්‍රියාත්මක කිරීම සම්බන්ධයෙන් පැවැත්වෙන සාකච්ඡා සඳහා…

1 day ago

ප්‍රංශය හොඳම ගෝලීය ආර්ථිකයන් දහයෙන් ඉවතට – IMF

ගෝලීය ආර්ථිකයට ඉහළම දායකයින් පස්දෙනා අතර චීනය, ජර්මනිය (2.77%), රුසියාව (2.71%) සහ බ්‍රසීලය (2.19%) ඇතුළත්…

2 days ago

ටයිටැනික් නෞකාවේ සිටි ධනවත්ම පුද්ගලයාගේ රන් ඔරලෝසුව පවුම් මිලියන 1.2කට අළෙවි වේ

මෙම ඛේදජනක අනතුර සිදුවී වසර 112කට පසුවත් ඒ වෙනුවෙන් ඇති ඉල්ලුම සුළුපටු නොවේ.

2 days ago

කාම්බෝජයේ හමුදා කඳවුරක පිපිරීමකින් සොල්දාදුවන් 20 දෙනෙකු මිය යයි

මෙම පිපිරිම හේතුවෙන් ගොඩනැගිලි හතරක් හමුදා වාහන කිහිපයකට හානි සිදුවී ඇති අතර ගම්වාසීන්ගේ නිවාස 25ක්…

2 days ago