එදා 2015 අප්‍රේල් 25 වැනිදා නේපාලයේ වසන්ත අහසේ හිරු පායා තිබුණේ අතිශය සාමාන්‍ය පරිදි ය. නමුත් උදෑසන 11.56 වන විට සියල්ල වෙනස් විය.
අති ප්‍රබල රික්ටර් පරිමාණ 8.7 ක භූමි කම්පාවක් කලාපය වෙළා ගත්තේ එදා ය. ගොඩනැගිලි මිනිස් ජීවිත සිය ගණනක් සමග පොළොවට සමතලා විය. භූමි ප්‍රදේශය දෙදරවා හරිමින් මහා භූ චලන ද රාශියක් හටගත්තේය. එවරස්ට් කඳු මුදුනෙන් මහා හිම කඳු කඩා වැටීමක් වාර්තා විය.
අවසන් සංඛ්‍යාෙල්ඛන අනුව 9000 කට අධික පිරිසක් ජීවතක්ෂයට පත්වූහ. තවත් දහස් ගණනකට තුවාළ සිදුවිය.
මහා විනාශයට නම ලබා දී තිබුණේ ගෝර්කා භූ චලනය ( The Gorkha earthquake) ලෙස ය. සමතලා වූ නිවාස ගණන ලක්ෂ හයකි. නගර සුණු විසුණු විය. ඒ සිදුවූ විනාශයෙන් ගොඩ ඒමට නේපාලය තවමත් වෙහෙසෙයි.
බැලූ බැල්මට පරණ කතාවක් සේ පෙනෙන නේපාල භූමිකම්පාව නැවත මෙසේ කරළියට එන්නේ ඇයි?
2019 ජනවාරි මාසයේ පළ කර තිබෙන Nature Communications ජර්නලය එහි බැරෑරුම්කම මොනවට පැහැදිලි කරයි. එයට අනුව එවරස්ට් තවමත් සෙළවුණු ගමන් ය. එමගින් ඇති කළ කම්පන ධාරාවන් විසින් භූ තැටි ස්ථිර ලෙසම අස්ථිර කර තිබේ.
“මේ භූ චලන අවදානම ඉන්දියානු අර්ධද්වීපයට ඉතා ප්‍රබල බලපෑමක් ඇති කරාවි. ඉන්දු ගංගා තැනිතලාවේ භූ තලය මේ නිසා කම්පිත වුණා..“ යැයි භූ විද්‍යාඥ ලුකා ඩාල් සිලියෝ පවසයි. ඉන්දු ගංගා තැනිතලාව යනු, මිනිසුන් මිලියන 400 ක් ජීවත් වන භූමි භාගයක් බව මෙහිදී අමතක නොකරන්න.
දැන් මේ කතාවේ භයානකම කොටස වෙත හැරෙමු. එදා 2015 වසරේ එවරස්ට් කන්ද ආශ්‍රිතව හටගත් භූ චලනය හේතුවෙන් ඉන්දියානු අර්ධද්වීපය ආශ්‍රිතව ඕනෑම මොහොතක රික්ටර් ඒකක 8 ඉක්මවූ අති ප්‍රබල භූ චලනයක් ඇති විය හැකිය. වෙනත් වචනවලින් පවසන්නේ නම් එය අද හෝ හෙට, එසේත් නැතිනම් තවත් සතියකින්, එසේත් නැතිනම් තවත් සියවස් 5 කින් හෝ ඇතිවිය හැකිය.
භූමි කම්පා යනු, කලින් අනාවැකි කිව නොහැකි අතිශය අවදානම් ස්වභාවික විපතක් බව මෙහිදී අමතක නොකරන්න.
ඉන්දීය මාධ්‍ය වාර්තා කළේ, පසුගිය මාස 6ක කාලය තුළ ඇය වරින් වර ඩුබායි නුවර සංචාරය…
සටහන - නිපුනි ලියනගේ මැයි 06 , ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ): ටයිටැනික් සහ ලෝඩ් ඔෆ් ද…
ඊශ්‍රායලය අපකීර්තියට පත් වන ආකාරයෙන් මෙහෙයුම් සිදු කරන අල් ජසීරා නාළිකාව වසා දැමීමට කැබිනට් මණ්ඩලය…
සටහන - නිපුනි ලියනගේ මැයි 06 , ලෝකය (අවුට්බවුන්ඩ් ටුඩේ): මැඩෝනා ඉකුත් සති අන්තයේ සෙනසුරාදා…
මෙම ප්‍රහාරයෙන් තවත් කිහිප දෙනෙකුට තුවාල සිදු වූ බව ඊශ්‍රායලය පවසයි.
රුසියාව යුක්‍රේන ජනපති අත්‍යවශ්‍ය අපරාධකරුවන්ගේ ලැයිස්තුවට ඇතුළත් කර, ඔහුට එරෙහිව නඩුවක් ද ගොනු කර ඇති…
සහන කණ්ඩායම් සදහන් කරන්නේ,පුද්ගලයින් 67 දෙනෙකු අතුරුදන් බවයි.
කම්කරු පක්ෂයේ ජය තහවුරු කළ ප්‍රබල අවස්ථාවක්
ඊශ්‍රායල් ප්‍රහාර වලින් පලා ගිය මිලියන 1.4කට වැඩි පලස්තීන ජාතිකයන් පිරිසක් රෆාහි ආහාර, ජලය, ඖෂධ…
ආපදා කළමනාකරණ ඒජන්සිය පවසන්නේ, ධාරානිපාත වර්ෂාව හේතුවෙන් පුද්ගලයින් 115 දෙනෙකු ප්‍රදේශයෙන් ඉවත් කර ඇති අතර…
එක්සත් ජනපදය ප්‍රමුඛ මිලිටරි සන්ධානයක් ජනවාරි මාසයේ සිට අවස්ථා ගණනාවකදී හූති ඉලක්ක වෙත ප්‍රහාර එල්ල…
විරෝධතාකරුවන් පාගමන් හා වෙනත් ක්‍රියාමාර්ග ගැන අවධානය යොමු කරමින් ආරක්ෂාව තර කිරීමට විශ්වවිද්‍යාල පාලනයන් කටයුතු…
එල් නිනෝ තත්වය ඇමේසන් හි ඓතිහාසික නියඟයක් ඇති කිරීමටත් දකුණේ දැඩි වර්ෂාපතනයක් ඇති කිරීමටත් සමත්ව…
පසුගිය සතියේ ධවල මන්දිරය කැනඩාවේ සහ එක්සත් ජනපදයේ ඝාතන කුමන්ත්‍රණවල ඉන්දියානු ඔත්තු සේවයේ වාර්තාගත භූමිකාව…
1984 මැතිවරණයේ ආසන දෙකේ ඉඳලා 2019දී 303ට ගියේ මෝඩි සහ ෂා නිසා ..